Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/308

 Wpływać, dok. Wpłynąć; płynąc dostawać ś. wewnątrz czego, napływać do środka czego; płynąc przybywać, przyjeżdżać na okręcie: w. do portu; o rzece, o strumieniu: wpadać do większego zbiorowiska wodnego; być wnoszonym, wpłacanym: pieniądze w-ają do kasy; wywierać wpływ na osoby i wypadki, nadawać kierunek cudzym czynnościom, wywoływać pewne skutki, powodować następstwa: dobrze, dodatnio w. = ulepszać, uszlachetniać; źle, ujemnie w. = psuć, znieprawiać; w. na kogo, by coś uczynił lub czegoś zaniechał = namawiać, zachęcać, skłaniać.

 Wpodłuż, przyim., w kierunku długości, wzdłuż.

 Wpoić — p. nied. Wpajać.

 Wpoprzek, przyim., w kierunku prostopadłym do kierunku długości, w kierunku szerokości w ukos.

 Wpośród, przyim., w środku, w liczbie czego, wśród innych, między innemi.

 Wpół, przysł., przez połowę, w połowie, na pół, na połowę; objąć kogo w. = w pasie, w talji. Przymiotniki, mające przedrostek wpół, oznaczają połowiczność, niezupełność, niedokładność przymiotu a. stanu; np. wpółchętny, wpółsurowy, wpółtrzeźwy, wpółprzytomny i t. p.

 Wpracować — p. nied. Wpracowywać.

 Wpracowywać, dok. Wpracować; przyzwyczajać, wdrażać do pracy; w. ś. = zagłębiać ś. w pracy, wziąć ś. gorliwie do czego, przyuczać ś., wprawiać ś.

 Wpraszać, dok. Wprosić; prośbą wciągać dokąd, prosić, żeby kto wszedł, wziął udział w czym; prosić, aby móc należeć do czego, do jakiego towarzystwa; w. ś., błagać prawie usilnie, żeby wpuszczono dokąd, aby przyjęto.

 Wpraszać, dok. Wprószyć; wrzucać, wkruszać, wsypywać coś miałkiego w co; w. ś., o ciele sypkim: sypać ś. w co, prószyć ś. w co.

 Wprawa, wprawienie, wdrożenie, włożenie, wćwiczenie kogo a. siebie do jakiej pracy a. czynności; łatwość a. biegłość, osiągnięta w jakiej czynności przez częste jej powtarzanie, przez ćwiczenie.

 Wprawdzie, przysł., istotnie, w samej rzeczy, w rzeczywistości; co prawda, prawdę mówiąc.

 Wprawiacz, Wprawiciel, człowiek, który wprawia co w co a. kogo w co.

 Wprawiać, dok. Wprawić; umieszczać, osadzać co w środku, wewnątrz czego, wpychać, wciskać, wtykać, wsadzać, umocowywać; w. szybę = wstawiać w ramę okienną; w. obraz w ramy = oprawiać; w. sztuczne oko = wstawiać na miejsce prawdziwego; w. zwichniętą, złamaną rękę a. nogę =nastawiać, aby weszła w staw właściwy; w. łatę, cerę = wszywać; w. zęby = wstawiać nowe, sztuczne na miejsce brakujących prawdziwych; wkładać, wsadzać, wprowadzać: w. rękę w co; wpędzać, wparowywać, wganiać, wplątywać, wikłać; przyprawiać kogo o co, doprowadzać kogo do czego, sprowadzać na kogo stan jaki: w. kogo w podziw, w zdumienie, w marzenie, w kłopot, w zły, w dobry humor; przyuczać, wkładać, wdrażać kogo w co: w. ś., nabierać wprawy, biegłości w czym, przyuczać ś. ćwiczeniem, wciągać ś., wćwiczać ś., wkładać ś.; być wprawianym.

 Wprawiony, którego wprawiono; który ś. wprawił, wprawny, biegły, wyuczony.

 Wprawnie, przysł., z wprawą, biegle, zręcznie.