Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/314

Ta strona została przepisana.

miętny, gwałtowny; awanturniczy, zawadjacki.

Wrzątek, płyn, doprowadzony do punktu wrzenia, gotowania ś.; ukrop, kipiątek, war.

Wrzeciądz, łańcuch a. sztaba żelazna do zamykania drzwi, zawora, zasuwa (fig.).

Wrzeciennica, ryba koścista skrzelowata, piersiopłetwa, wrzecionkowata; padalec, płaz podobny do wrzeciona.

Wrzecionak, rodzaj grzybka.

Wrzecioneczka, owad z rządu dwuskrzydłych, pszczółkowatych.

Wrzecioniarz, Wrzecieniarz, rzemieślnik, trudniący ś. wyrobem wrzecion.

Wrzecionko, małe wrzeciono.

Wrzecionkoryb, ryba koścista skrzelowata, brzuchopłetwa, piszczałkowata.

Wrzecionkowaty, mający kształt wrzeciona, owalno-podłużny: ryby w-e = gromada ryb piersiopłetwych, skrzelowatych.

Wrzecionnik, owad z rzędu dwuskrzydłych, kosmatych.

Wrzeciono, narzędzie tokarskiej roboty, z jednego końca grubsze, służące do przędzenia włókien i nawijania nici (fig.); w. osi = ramię, na którym kręci ś. piasta; w. prasy, śruby = drążek, pręt, na którym ś. robią gwinty; w. w młynie = gruby drąg żelazny, którego jeden koniec dolny, opiera ś. na nieruchomej podstawie, a drugi górny, podtrzymuje wierzchni kamień młyński, który obraca, sam będąc obracanym przez koło; w. w ludwisarni = sztuka drzewa, na której lepi ś. z gliny model armaty; krewny po w-ie = po kądzieli, z linji macierzystej.

Wrzecionowaty, mający kształt wrzeciona.

Wrzecznik, roślina wodna z rodziny wrzecznikowatych, z rzędu szlamowych (fig.).

Wrzecznikowate, rodzina roślin wodnych a. błotnych, należących do rzędu szlamowych.

Wrzeczyp. Wrzekomo.

Wrzeć, o płynie: warzyć ś., kipieć, wreć; burzyć ś.; przemieniać ś. w parę w całej swej zawartości, burzliwie, z przewalaniem ś. i bełkotem, gotować ś., przewracać ś. ze szmerem i szelestem, wytryskać gwałtownie; przen., poruszać ś. w różnych kierunkach, mieszać ś., jak gotująca ś. woda w garnku: tłum wre, mrowisko wre; odbywać ś. z wielkim hałasem, wrzawą, z wielką zawziętością: wre bitwa, wre robota, wrze wojna; przen., burzyć ś., wzruszać ś., roznamiętniać ś., być w stanie rozgorączkowania, rozjątrzenia, kipieć namiętnością; w domu wre, jak w garnku = pełno kręcących ś. gorączkowo ludzi; cały dzień wrzało, jak w garnku = była burza z piorunami i grzmotami.

Wrzedziankap. Wrzodzianka.

Wrzekomop. Wrzkomo.

Wrzekorak, rodzaj skorupiaka.

Wrzenie, gwałtowne wywiązywanie się pary przy gotowaniu wody lub innego płynu; burzenie się, głuchy gniew, niepokój, niezadowolenie ogólne, bunt; punkt w-a = temperatura, przy której płyn, przy pewnym ciśnieniu atmosferycznem, przechodzi w stan wrzenia.

Wrzepiać, dok. Wrzepić; wrażać, wtykać, wścibiać, wmuszać co w kogo; wpychać, wbijać; w. wzrok = patrzeć przenikliwie, patrzeć w jedno miejsce; dokuczać komu czym, narażać kogo na przykrość; w. komu co = bić, ćwiczyć; w. ś.,