Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/316

 Wrzynać, dok. Werznąć; rznąc robić w czym zagłębienie, rowek, karb, fugę; wcinać, wkarbowywać; w. ś., rozcinając, rozrzynając co, przenikać wewnątrz czego; wciskać ś., gnieść, uwierać.

 Wsadzać, dok. Wsadzić; umieszczać co wewnątrz czego; sadowić, sadzić w czym; wsuwać, wtykać, wpychać, wciskać; umieszczać kogo w takim miejscu, że wyjść z niego trudno, zamykać gdzie: w. do kozy, do więzienia; umieszczać, sadzać, sadowić na wierzchu czego: w. na konia, w. czapkę na głowę; wynosić na urząd, na dostojeństwo; w. kogo na kogo, dawać mu wyższe miejsce, stanowisko, urząd, niż innemu; podszczuwać kogo, nasadzać kogo przeciw komu, podszczuwać, podbechtywać; w. ś., być wsadzanym; dostawać ś. dokąd.

 Wsadzić — p. nied. Wsadzać.

 Wsarkać, dok. Wsarknąć; sarkając. siąkając, wciągać.

 Wschodek, mały wschód, stopień; w lm., w-ki, schodki.

 Wschodni, dotyczący wschodu słońca, będący z tej strony, gdzie słońce zdaje ś. wschodzić; idący od wschodu; mieszkający na wschodzie, pochodzący ze wschodu; dotyczący Wschodu, t. j. wschodnio-południowej części Europy i Azji; kościół w. = grecko-katolicki; kwestja w-a = zagadnienia polityczne, związane ze Wschodem; języki, narody w-ie = semickie a. mongolskie; rysy twarzy w-ie = semickie.

 Wschodnio, przysł., w kierunku na wschód a. ze wschodu: w.-południowy = leżący między wschodem a południem; w.-północny = leżący między wschodem a północą.

 Wschodowaty, z kształtu podobny do wschodów, tarasowaty.

 Wschodowy, dotyczący wschodu, odnoszący się do wschodów.

 Wschodzić, dok. Wzejść, Wznijść, Wzniść; z niższego poziomu dostawać ś. na wyższy; o nasionach roślin: ukazywać ś. nad powierzchnią gleby, kiełkować, puszczać kiełki z ziemi; o ciałach niebieskich: ukazywać ś. nad linją horyzontu; zaczynać ś., brać początek, ukazywać się.

 Wschodzień, wiatr wschodni.

 Wschodzisty, wznoszący się w górę amfiteatralnie; dotyczący wschodów.

 Wschopić się, pokwapić się.

 Wschód, przedostawanie się z niższego miejsca na wyższe, podnoszenie ś., wschodzenie; miejsce, przez które wschodzi się w górę czego; jeden ze stopni schodów, drewniany, żelazny, kamienny, betonowy i t. p.; w. rośliny = kiełkowanie; o ciałach niebieskich: ukazywanie ś. nad linją horyzontu; strona świata, w której słońce wschodzi; kraje, leżące na wschodzie względem nas: blizki w. = Bałkany, Azja zachodnia, Egipt; daleki“ w. = Azja wschodnia, Chiny, Japonja, Indje, Syberja wschodnia; narody, zamieszkujące to kraje.

 Wschwał, przysł., w wyrażeniu: na w. = wybornie, znakomicie, doskonale, pysznie, nad wyraz.

 Wsep, Wsypka, wsypywanie; to, co wsypują; poszewka, w którą wsypują pierze.

 Wsiać — p. nied. Wsiewać.

 Wsiadać, dok. Wsiąść, Wsieść; umieszczać ś., sadowić ś. w środku czego a. na wierzchu czego: w. na konia; dostawać ś. do środka czego a. na co; w. na kogo, brać nad kim górę, siodłać go, opanowywać; łajać kogo, besztać; napadać na kogo zbrojno, następować mu na kark; w. na kogo z góry = zacząć mu ostro wymyślać; w. na tron = wstępować; zapadać ś., osiadać, wklęsać.