Wydatny, wznoszący ś. ponad powierzchnię przedmiotów otaczających, wyniosły, wystający, wysterkający; przen., uderzający w oczy, jawny, wyraźny, oczywisty, jasny, widoczny; odznaczający ś. czymś osobliwym, słynący czym, słynny.
Wydawać, dok. Wydać; wypuszczać, wyrzucać, wydobywać z wnętrza czego, wyjmować ze środka; wydzielać część czego, dawać tyle, ile trzeba: w. masło, cukier, na potrzeby kuchenne; przynosić i ustawiać na stole, podawać na stół: w. obiad, wieczerzę; dawać zapewnienie piśmienne, w formie urzędowej: w. kwit, rewers, weksel; robić wydatki, wydatkować, ekspensować, przyczyniać sobie rozchodów, uszczuplając przez to swoje zapasy pieniężne, łożyć na co; oddawać kogo, co komu z prawem zrobienia z nim, co mu ś. podoba, oddać kogo, co z mocą postąpienia wedle swego upodobania: w. miasto na łup, człowieka na mękę, na śmierć, na stracenie, w. kogo w ręce czyje itp.; przez zdradę oddawać, porzucać zdradziecko będącego w niebezpieczeństwie, zdradzić podstępnie czyje zaufanie; podawać do wiadomości publicznej, ogłaszać jakieś postanowienie, uchwalone przez jednę a. kilka osób: w. ukaz, dekret, rozporządzenie, wyrok sądowy; dawać świadectwo czemu, świadczyć o czym, okazywać, ujawniać co; przedstawiać w rzeźbie, w obrazie, w mowie, wystawiać, wyrażać co, mieć treść jaką; w. kogo, co, wykrywać, ujawniać kogoś a. coś nieznanego światu, wyjawiać coś ukrytego: w. winowajcę, w. spisek, w. sekret; sprawiać, że ś. coś lepiej przedstawia, wyróżnia z pośród przedmiotów otaczających, bije w oczy; w. huk, jęk, zgrzyt, brzęk i t. p. = huczeć, jęczeć, zgrzytać, brzęczeć i t. p.; w. głos = odzywać ś.; w. wonność, zapach = pachnieć, wonieć; w. ogień = wyrzucać iskry, płomień; w. dziecko na świat = rodzić; w. owoce = rodzić; w. resztę = dawać płacącemu drobniejszą monetą to, co nadpłacił ponad należność grubszą monetą; w. córkę, siostrę za mąż = pozwalać jej zostać czyjąś żoną; w. bal, ucztę i t. p. = urządzać je własnym kosztem; w. na sztych = narażać na niebezpieczeństwo; w. książkę: o autorze = napisawszy ją, ogłaszać drukiem, podawać do wiadomości publicznej, o księgarzu = łożyć koszty na jej druk z prawem zysku po sprzedaniu wydrukowanych egzemplarzy; w. czasopismo = drukować je, pobierając z niego dochody; w. świadectwo = świadczyć ustnie a. piśmiennie; w. hasło = dawać znak; w. znak życia = dawać znak, że ś. żyje jakimś ruchem, głosem a. czynnością; w. wojnę = wypowiadać ją, rozpoczynać kroki wojenne; w. bitwę = zaczynać ją, nacierać orężnie na nieprzyjaciela; w. bieliznę do prania = dawać pod rachunkiem; w. robotę = wyznaczać do zrobienia; w. kogo na pośmiewisko = ośmieszać go; w. zbiega, zbrodniarza = oddawać go do rąk władzy właściwej; w. ś., być wydawanym; wychodzić na świat, ukazywać ś., rodzić ś.; w. ś. na kogo, na co, czynić wydatki, wydatkować, ekspensować; w. ś. za kogo, wychodzić za kogo, zostawać czyjaś żoną; oddawać ś. na czyjąś wolę z prawem postąpienia wedle swego upodobania, ofiarowywać ś., poświęcać ś.; w. ś. na co, oddawać ś. czemu niepodzielnie, zajmować ś. czymś wyłącznie; okazywać ś., ujawniać ś., przejawiać ś., zdradzać ś., manifestować ś.; wykrywać ś., wy-
Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/357
Ta strona została skorygowana.