Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/370

Ta strona została przepisana.

wać ś.; o śnie: sprawdzać ś. na jawie.

Wyjawićp. nied. Wyjawiać.

Wyjawny, mogący się wyjawić a. objawić.

Wyjazd, opuszczenie jakiego miejsca wozem, powozem, koleją, na okręcie i t. p.; odjazd, wyruszenie w drogę; być na w-dzie = wyjeżdżać zaraz, zbierać ś. w drogę; miejsce, którędy wyjeżdżają, droga, wrota, któremi można wyjechać; wycieczka, ekskursja, wyjażdżka.

Wyjazdowy, odnoszący się do wyjazdu, służący do wyjazdu.

Wyjażdżka, wycieczka, ekskursja, krótka podróż, niewielka wyprawa.

Wyjąćp. nied. Wyjmować.

Wyjądrzać, dok. Wyjądrzyć; wyjmować ze środka jądro, pestkę, ziarno i t. p.; wycinać jądra, mniszyć; przen., wyłuszczać, wyjaśniać, wykładać, tłumaczyć; w. ś., objawiać ś w całej swej treści.

Wyjąkać, Wyjąknąć, wymówić, wypowiedzieć co z jąkaniem, z trudnością, niepewnym głosem, wy dukać: w. lekcję.

Wyjątek, wyimek; fragment, ustęp z dzieła jakiego pisarza osobno podany; coś wyjętego z większej całości; objaw, fakt, zdarzenie, nie podpadające pod ogólną regułę, ogólną zasadę, przeczące jej, ekscepcja; niema reguły bez w-u = wyjątek stwierdza regułę, wszędzie zdarzyć ś. może jaka wątpliwość.

Wyjątkowo, przysł., nie tak, jak wszystko, nie należąc do ogółu, szczególnie, oddzielnie, w sposób wyjątkowy, w charakterze wyjątku.

Wyjątkowy, nie podpadający pod ogólną zasadę, przeczący iej, szczególny, wyłączny; osobliwy, niezwykły, nadzwyczajny, niepospolity.

Wyjątrzyć, ranę: wyropić, jątrząc wyczyścić; w. ś., o ranie: będąc jątrzoną, wyczyścić ś.; wyjść z ropą z rany.

Wyjąwszy, przyim., prócz, oprócz, z wyjątkiem.

Wyjec, małpa amerykańska szerokonosa, z rodziny ogonatek, z gęstą brodą, długim ogonem chwytnym, wydająca przykry głos ogłuszający (fig.).

Wyjechaćp. nied. Wyjeżdżać.

Wyjednaćp. nied. Wyjednywać.

Wyjednywacz, Wyjednacz, człowiek, który co dla kogo wyjednywa, otrzymuje, wyprasza, orędownik.

Wyjednywać, dok. Wyjednać; prośbą, namową skłaniać kogo do uczynienia czego dla kogoś drugiego; wyrabiać, wypraszać, uzyskiwać co u kogo dla kogo.

Wyjeśćp. nied. Wyjadać.

Wyjezdne (-ego), chwila wyjazdu, odjazdu; poczęstunek przy odjeździe, strzemienne; na w-em = w chwili odjazdu, na wsiadanym.

Wyjezdnyp. Wyjazdowy.

Wyjeżdżać, dok. Wyjechać; opuszczając pewne miejsce, ruszać konno, pojazdem, koleją, okrętem; przen., w. z czym = występować, odzywać ś. chełpliwie, popisywać ś. z czym; w. na stół, na plac z czymś = zaczynać o czymś mówić, przedstawiać co niespodzianie; w. z projektem, z wnioskami.

Wyjeżdżać, Wyjeździć; przysposabiać do jazdy, udawać ś. dokąd, opuszczać jaką miejscowość końmi i wozem; wprawiać do jazdy: w. konia, pojazd, sanki; jeżdżąc przecierać, torować, odznaczać kołami a. płozami, ujeżdżać; przen., łajać, besztać kogo, wymyślać komu; w. kogo kijem = o-