Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/377

Ta strona została przepisana.

Wykręt, wykręcanie ś. z czego podstępem, wybieg, fortel.

Wykrętarka, kobieta wykrętna.

Wykrętarski, Wykrętacki, ściągający ś. do wykrętów, do wykrętarza, właściwy mu.

Wykrętarstwo, zamiłowanie do wybiegów, krętactwo.

Wykrętarz, Wykrętacz, Wykrętnik, człowiek, używający wybiegów, wykrętów, fortelów.

Wykrętki, zdr. od Wykręty.

Wykrętnie, przysł., za pomocą wykrętów, wybiegów, kłamliwie, obłudnie, nieszczerze.

Wykrętnośćp. Wykrętarstwo.

Wykrętny, używający wykrętów, pełen wybiegów, wykrętów, kłamliwy, nieszczery, obłudny.

Wykrochmalić, zrobić co sztywnym za pomocą krochmalenia, zupełnie nakrochmalić, napuścić krochmalem.

Wykroczenie, przestąpienie nakazu, prawa; występek, grzech, wina.

Wykroićp. nied. Wykrawać.

Wykropićp. nied. Wykrapiać.

Wykrot, wystąpienie z miary, wyboczenie; przekroczenie, występek, grzech; drzewo, wiatrem wyrwane z korzeniami.

Wykrotnie, przysł., występnie.

Wykrotnik, Wykroczyciel, człowiek, który wykroczył, przestępca, winowajca, grzesznik.

Wykrotny, występny, grzeszny, winny, wiarołomny.

Wykrój, coś wykrojonego, wyciętego, wycięcie; kształt, forma wycięta.

Wykruszać, dok. Wykruszyć; krusząc, rozcierając powłokę czego, wydobywać coś z wewnątrz: w. ziarno z kłosa; krusząc, rozdrabniać rzecz kruchą; w. ś., wydobywać ś., wysypywać ś. wskutek rozkruszania ś. zewnętrznej powłoki; krusząc ś., odpadać, rozpadać ś. na drobne kawałki.

Wykruszyćp. nied. Wykruszać.

Wykrzesaćp. nied. Wykrzesywać.

Wykrzesywać, dok. Wykrzesać; uderzając o siebie twarde przedmioty, np. krzemień o stal, wydobywać iskry, ogień, krzesać ogień; kształcić, polerować, uobyczajniać kogo; w. ś., kształcić ś., nabierać poloru, manjer towarzyskich, ogładzać się.

Wykrztap. Wychrzta.

Wykrztusić, krztusząc ś., wyrzucić co z gardła; wymówić co z przymusem, wypowiedzieć, wyjąkać, wybąkać.

Wykrzyczeć, krzykiem ogłosić co a. kogo czym, okrzyknąć; krzycząc wyłajać, wyfukać, hałaśliwie złajać; wymóc, wymusić co na kim krzykiem; krzykiem wypędzić, wygnać; wypłoszyć hałasem; w. ś., zmęczywszy ś. krzykiem, przestać krzyczeć.

Wykrzyk, wykrzyknienie, okrzyk.

Wykrzykać, Wykrzykiwać, krzyczeć z przerwami, od czasu do czasu; odzywać ś. z krzykiem, przemawiać podniesionym głosem, mówić krzykliwie; w. nad kim, odzywać ś. do niego tonem wyższości, z tryumfem.

Wykrzyknąćp. Wykrzyczeć; wypowiedzieć coś krótko a głośno, wydać okrzyk.

Wykrzyknienie, Wykrzyknięcie, wykrzyk, okrzyk; odezwanie się krzykliwe, okrzyknienie; znak w-a: znak pisarski, wykrzyknik (!).

Wykrzyknik, w gram., część mowy nieodmienna, wyrażająca jakieś uczucie (np. ach!, och!, oj-oj!), a. naśladująca jakiś dźwięk natury (np. bęc!, brzdęk!, dyń-dyń-dyń!), a. wreszcie oznaczająca zachętę, rozkaz, zakaz i t. p. (np. nuże!, hola!, sza!, no-no!); znak pisarski, oznaczający, że umieszczony przed nim wyraz a.