ś. do pracy ręcznej, a nie posiadający żadnego rzemiosła; przen., pracownik umysłowy niższego rzędu.
Wyrocznia, przepowiednia przyszłości, proroctwo, wieszczba; sąd, uważany za niemylny, nie ulegający żadnym powątpiewaniom; przen., człowiek, w którego zdanie wszyscy wierzą, z którym wszyscy ś. liczą; autorytet, powaga; miejsce, gdzie wytaczają wyroki, orakuł.
Wyrocznica, miejsce, gdzie wydają wyroki, orakuł; motyl z rodziny garbatek, z podrzędu prządkówek.
Wyrocznie, przysł., stanowczo, niewątpliwie.
Wyroczny, dotyczący wyroku; naznaczony przez los, fatalny, nieunikniony; wyrokujący, wydający sąd niecofniony.
Wyrodek, ten, co ś. wyrodził od przodków co do przymiotów i charakteru; łotr, nikczemnik.
Wyrodnie, przysł., postępując inaczej, niż przodkowie; podle, po łotrowsku.
Wyrodny, odstępujący od cnót przodków; nikczemny, podły.
Wyrodzić — p. nied. Wyradzać.
Wyroić — p. nied. Wyrajać.
Wyrok, postanowienie, dekret, wydany przez jaki urząd, władzę, zwłaszcza przez sąd; przeznaczenie, los nieuchronny, fatalność; wyrocznia, orakuł.
Wyrokować o czym, wydawać wyrok, sąd stanowczy, nieodwołalny.
Wyrokowy, dotyczący wyroku, wyroczny.
Wyrondować, wyrobić na okrągło.
Wyronić — p. nied. Wyraniać.
Wyroń, stary koń, który stracił zęby.
Wyropić, wyciągając ropę z rany, oczyścić ją; w. ś., wypuściwszy ropę, pozbyć ś. zakażenia.
Wyrosły, który wyrósł, podrosły.
Wyrost, wyrastanie, wzrost; to, co z czego a. na czym wyrasta; suknia na w. = dla dziecka, młodzieńca a. dziewczyny dłużej skrojona, by nie tak prędko z niej wyróść.
Wyrostek, gałąź młoda, wyrosła z korzenia drzewa, odrośl, odrostek, pęd; wystająca część kości u człowieka a. zwierzęcia, narośl chorobliwa na ciele; w. robaczkowy — p. Robaczkowy; w. łzowy = gruczoł okrągły w kącie oka, wytwarzający łzy; chłopak podrosły, młodzieniaszek, pacholik; zwierz młody, wyrosły.
Wyroszczony, wyrosły, podrosły.
Wyrościć — p. nied. Wyraszczać.
Wyróść — p. nied. Wyrastać.
Wyrośl — p. Wyrostek.
Wyroślina, narośl na ciele.
Wyrozub, krajowa ryba karpiowata, spokrewniona z płotką.
Wyrozumiale, z wyrozumiałością, pobłażliwie, względnie, łagodnie, bez surowości.
Wyrozumiałość, wchodzenie w czyje położenie, względność, pobłażliwość, łagodność.
Wyrozumiały, umiejący wchodzić w cudze położenie, pobłażliwy, względny, łagodny.
Wyrozumieć — p. nied. Wyrozumiewać.
Wyrozumienie, rzecz, od Wyrozumieć; wyrozumiałość, pobłażliwość; pojętność; treść, sens, znaczenie.
Wyrozumiewać, dok. Wyrozumieć; dochodzić czego rozumem, wykrywać znaczenie czego przez badanie, wybadywać co, wywiadywać ś. o czym; rozumem dociekać, co kto myśli a. zamierza, wymiarkowywać cudze myśli; wydobywać, wyciągać z czego jaką myśl, wnioskować, wnosić; w. komu = wchodzić w czyje położenie, być wyrozumiałym, pobłażliwym dla kogo, wybaczać mu winy.
Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/410
Ta strona została przepisana.