Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/462

niowi za żywe = wpędzać mu gwóźdź przy podkuwaniu w żywe ciało; z. komu za żywe = ranić boleśnie serce; wszyscy bij! z-bij! na niego = wszyscy są na niego zagniewani, rozjątrzeni; z-a siebie postem = męczy, morzy; z-iłeś mię! = wyrządziłeś mi wielką krzywdę; bodaj cię z-iło! = niech cię licho porwie!, niech cię djabli wezmą!; z. komu czas = zabierać go bezpożytecznie; z. czas = marnować go, nic nie robiąc; z. kartę = na niższą kartę kłaść wyższą dla wzięcia lewy; z. ś., odbierać sobie życie, popełniać samobójstwo; z. ś. nawzajem = wzajemnie odbierać sobie życie; tracić życie z przypadku; gubić ś., szkodzić sobie wielce: z. ś. nadmierną pracą, pijaństwem, rozpustą; ukrywać ś., skrywać ś. w jakim zakątku.

 Zabijak – p. Zabijacz.

 Zabijaka, awanturnik, warchoł, burda, zawadjaka.

 Zabijarnia, miejsce, gdzie zabijają ludzi.

 Zabijatyka, bójka wielu osób, bicie ś. lub zabijanie wzajemne.

 Zabijca — p. Zabijacz.

 Zabity, którego zabito; śpi, jak z. = twardo, mocno; z-a śmierć = gwałtowna; kara śmierci; na z-ą śmierć = do licha!, do djabła!, do kata!; z. Polak, z. szlachcic, z. katolik = prawdziwy, ostry, zacięty, oddany duszą i ciałem; z-a głowa = człowiek niezdolny, niepojętny; z. kąt = odległy.

 Zabladnąć, stać ś. bladym, poblednąć, zblednąć.

 Zabliźniać, dok. Zabliźnić ranę, wrzód = sprawiać, że ś. zagoi, zamknie, pozostawiając bliznę; z. ś., pokrywać ś. blizną w czasie gojenia ś., goić ś.

 Zabluć, Zablwać, zapaskudzić blując, zabrudzić womitując.

 Zabłaznować, zacząć błaznować, czynić dziwactwa, zafiglować; zażartować, zadrwić, zakpić.

 Zabłąd, Zabłądź, zabłądzenie, zabłąkanie; nieporządek, zamieszanie.

 Zabłądka, owad skrzydlaty z gromady pszczołowatych.

 Zabłądzić, dążąc do celu, złą drogę wybrać, pobłądzić, zajść tam, dokąd nie należy; błąd popełnić, omylić ś.; nie wiedzieć, gdzie ś. znajdujemy w drodze, w lesie, stracić drogę.

 Zabłąkać się, zboczyć, nie wiedzieć jak trafić na właściwe miejsce, stracić drogę, zabłądzić, zbłądzić.

 Zabłąkaniec, człowiek, który ś. gdzie zabłąkał, tułacz, wędrownik; włóczęga.

 Zabłocić, (się), zawalać (ś.), powalać (ś.), zabryzgać (ś.), zabrukać (ś.) błotem, zaszargać (ś.).

 Zabłocki, przysł., wyszedł jak Z. na mydle = zamiast spodziewanych korzyści miał stratę, chybiona spekulacja.

 Zabłyskać, dok. Zabłyszczeć, Zabłysnąć; zaczynać błyszczeć, błyskać, pojawiać ś. jako coś lśniącego; pojawiać ś. jako coś osobliwego, odznaczającego ś., wybitnego.

 Zabłysły, który zabłysł.

 Zabłysnąć, Zabłyszczeć — p. nied. Zabłyskać.

 Zabobon, wiara bezrozumna w gusła, w czary, w strachy, przesąd; fałszywy bożek, bożyszcze, fetysz; talizman, amulet.

 Zabobonnica, kobieta, wierząca w zabobony, kobieta przesądna; guślarka, znachorka.

 Zabobonność, wiara w zabobony, w czary, w gusła i t. p.; skłonność do takiej wiary.

 Zabobonny, zabobonnik, wierzący w zabobony, przesądny, obawiający ś. czegoś niewytłumaczonego.

 Zabodnąć — p. Zabość.