Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/466

Ta strona została przepisana.

Zachmurzyćp. nied. Zachmurzać.

Zachodem, przysł., zachodząc gdzie, przychodząc; za jednym z. = jednocześnie, razem z czym innym.

Zachodni, leżący na zachodzie; pochodzący z zachodu: wiatr z.; odnoszący ś. do państw i narodów zachodnio-europejskich.

Zachodnik, zastępca; wiatr zachodni.

Zachodny, krzątający ś., skrzętny, pracowity, staranny, czynny około czego.

Zachodowy, odnoszący ś. do zachodu słońca, zachodni.

Zachodzić, dok. Zajść; idąc poza co, zakrywać ś., iść dla ukrycia ś. za czym, dla zajęcia miejsca z tyłu czego; z. dokąd = idąc, dochodzić do pewnego kresu, do pewnego miejsca, iść, aż ś. dojdzie do pewnego miejsca; z. do kogo, dokąd = wstępować po drodze, przechodząc mimo, wchodzić; przychodzić od czasu do czasu do kogo, odwiedzać go; zagłębiać ś., zapędzać ś., iść zbyt daleko w pewnym kierunku; z. z kim w co, zaczynać co, zawiązywać co w stosunku do kogo: z. z kim w rozmowę, w przyjaźń, w zażyłość; z. komu, na spotkanie z nim: z. komu drogę, z. komu z boku, z przodu, z tyłu = o manewrach strategicznych; przybywać, czekać, być gotowym (o pojeździe); zdarzać ś., być, zjawiać ś., dokonywać ś., dopełniać ś., istnieć: z-dzi pytanie, omyłka, wątpliwość, różnica i t. p., co zaszło między wami? = o co poróżniliście ś.?, zaszła bitwa; okrywać ś., pokrywać ś., wypełniać ś.: oczy z-dzą łzami, mgłą, niebo chmurami, rana ropą; zastawać, chwytać kogo niespodziewanie, zaskakiwać kogo nieprzygotowanego; słońce z-dzi = ukrywa ś. za horyzontem; on daleko zajdzie = zajmie wysokie stanowisko; za dalekoś zaszedł = za dalekoś ś. posunął, za bardzoś ś. rozpędził w swoich postępkach; choroba zaszła za daleko = stała ś. groźną, rozwinęła ś.; jak daleko zaszedłeś ze swą robotą? = czy dużo zrobiłeś?; z. do panny, do mężatki = zalecać ś. do niej; z. w długi = zadłużać ś. nadmiernie; z. w lata = starzeć ś.; z. w głowę = napróżno starać ś. rozwikłać jakąś trudność myślową, odgadnąć coś, zakłopotać ś. mocno, nie mogąc czegoś zrozumieć; o kobiecie: z. w ciążę = poczuwać ś. brzemienną, poczynać; z-chodź! = zmienić front (komenda wojskowa); z. ś., zanosić ś., np. od śmiechu, od płaczu.

Zachodzisty, daleko zachodzący: suknia z-a = gdy jeden bok zachodzi na drugi.

Zachodźca, Zachodca, zastępca.

Zachopić p. nied. Zachapać.

Zachorągiewny, będący, znajdujący ś. za chorągwią.

Zachorować, Zachorzeć, zacząć chorować, wpaść w chorobę, zasłabnąć, zaniemóc, zapaść na zdrowiu.

Zachorzały, chory; dotknięty chorobą; strapiony, zbolały, stroskany.

Zachorzećp. Zachorować.

Zachowaćp. nied. Zachowywać.

Zachowały, zasłużony u kogo, posiadający czyjeś zaufanie, wzięty; cieszący ś. czyjąś łaską; wykształcony, wychowany; wytrwały w czym.

Zachowanie, rzecz. od Zachować; wpływ, uznanie, wziętość, zaufanie, poważanie, autorytet, znaczenie; wychowanie; zwyczaj, opinja, stosunki poufałe; zażyłość, przyjaźń; gościnność; izba, przeznaczona na skład, na przechowanie.

Zachowanko, śpiżarka, schowanko, świreń, składzik na prowianty.