Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/584

Ta strona została przepisana.

Zc-, Zch-, Zcz-p. Sc-, Sch, Scz-, czasowniki bowiem, złożone z przyimka z i czasowników niezłożonych, zaczynających ś. od c, ch, cz, piszą ś. przez z, up. scałować, scukrzyć, schować, schrupać, sczesać, sczepiać.

Zci- (Zć-) — p. Sci-, albowiem czasowniki, złożone z przyimka z i czasowników niezłożonych, zaczynających ś. od ci, piszą ś. przez ś, np. ściec, ścieśnić.

Zcu...p. Scu...

Zczepiać, łączyć razem, razem umocowywać.

Zdaćp. nied. Zdawać.

Zdajać, dok. Zdoić; wydajać, dojąc wyciskać, wydajać część.

Zdala, przysł., w dalekiej a. z dalekiej odległości od czego, daleko, zdala, w dali; wykrz., precz!

Zdalaświtny, zdaleka świecący.

Zdaleka, przysł.p. Zdala.

Zdanie, rzecz. od Zdać; oddanie komu czegoś; sąd, mniemanie, opinja: trzymać ś. czyjegoś z-a, nie mieć własnego z-a, mieć błędne o kimś a. o czymś z., według mego z-a, moim z-em; w gram., myśl, wyrażona słowami a. zamykająca sąd o jakiejś osobie a. rzeczy; sentencja, maksyma, wyjęta z jakiegoś autora.

Zdany, którego zdano, oddano.

Zdarcie, rzecz. od Zdzierać; zdzieranie; obdarcie, zniszczenie; skaleczenie.

Zdarny, sposobny, przydatny, zdatny do czego, zręczny, zwinny.

Zdarty, którego zdarto, zniszczony.

Zdarzać, dok. Zdarzyć; szczęścić, błogosławić; dozwalać komu czego, obdarzać kogo czym, zrządzać, sprawiać, dopuszczać; z. ś., szczęścić ś., powodzić ś., udawać ś., wieść ś.; trafiać ś., przytrafiać ś., zachodzić, wydarzać ś.

Zdarzenie, rzecz. od Zdarzyć; wydarzenie, przygoda, przypadek, traf; błogosławieństwo Boże, pomoc z nieba.

Zdarzyciel, ten, który zdarza.

Zdarzyćp. nied. Zdarzać.

Zdarzyga, owad dwuskrzydły, muchowaty.

Zdatnie, przysł., ze zdolnością, zdolnie, zręcznie, zwinnie.

Zdatność, przydatność, użyteczność do czego; zdolność, sposobność, talent, zręczność do czego.

Zdatny, zdolny, pojętny, zręczny do czego, utalentowany; z. do czego, przydatny, sposobny, właściwy, odpowiedni, stosowny do czego; mogący, umiejący popełnić coś (dobrego lub złego), zdolny do czego.

Zdawać, dok. Zdać; wydawać resztę z grubszego pieniądza; z. z czego rachunek, sprawę, sprawozdanie = składać rachunek, sprawozdanie z czego; oddawać, odstępować, składać co komu, jako swemu następcy, spadkobiercy; poruczać co komu z zaufaniem; z. kogo wyrokiem = skazywać go, potępiać; z. kogo w rekruty = oddawać; z. ś. na kogo, spuszczać ś. na kogo, polegać na kim, zaufawszy mu, oddawać mu ś.; z. ś. na czyjeś zdanie, na czyjąś wolę = postępować zgodnie z czyimś zdaniem, wolą, ufać mu; z. ś. na co, do czego, być przydatnym do czego, przydawać ś. na co; wydawać ś., pokazywać ś. oczom czyim w takiej lub innej postaci, dawać ś. widzieć, mieć taką lub inną powierzchowność; z. ś. kim, czym, wydawać ś. kim, czym, uchodzić z powierzchowności za kogo, za co; nieos., zdaje mi ś. = sądzę, mniemam, twierdzę, jestem tego zdania.

Zdawca, ten, co komu zdaje.

Zdawić (się), zadusić (ś.), zdnsić (ś.), udławić (ś.).

Zdawiendawna, przysł., od bardzo dawnego czasu, oddawna.