Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/585

Ta strona została przepisana.

Zdawka, reszta, która ś. wydaje drobniejszemi pieniędzmi z grubszej monety.

Zdawkowy, dotyczący zdawki; moneta z-a = drobna, bilon; przen., byle jaki, pierwszy lepszy, powszedni, pospolity: z. frazes, komplement i t. d.

Zdawna, przysł. od dawnego czasu, niegdyś.

Zdawniać, dok. Zdawnić; przez dawność zakorzeniać, ugruntowywać; zadawniać, przedawniać, dawnością osłabiać, czynić nieważnym.

Zdawniały, staroświecki, przestarzały.

Zdawnieć, zdawnić ś.

Zdążać, dok. Zdążyć; iść tak prędko, jak ten, który idzie przodem, nie pozostawać za nim w tyle, nadążać za kim; przybywać pośpiesznie, śpieszyć ś. dokąd; przychodzić dokąd na czas, w przepisanym terminie; tak prędko robić, jak i ktoś inny a. jak ktoś tego wymaga, wydoływać, wystarczać, wytrzymywać, znosić.

Zdążyćp. nied. Zdążać.

Zdeb, amerykańskie zwierzę drapieżne z rodziny niedźwiedzi, ostronos (fig).

Zdech, wydanie tchu, odetchnięcie; wydanie ostatniego tchu, śmierć, zgon: śmiać ś. do z-u = do rozpuku ś. śmiać, pękać ze śmiechu, zdychać ze śmiechu; kochać ś., nienawidzieć, mścić ś. do z-u = na zabój; kradnie na z. = namiętnie, z upodobaniem; komu do śmiechu, komu do z-u = jeden ś. raduje, drugi rozpacza.

Zdechlak, zdechłe zwierzę; człowiek a., zwierzę, źle wyglądające, chude, chorowite.

Zdechlina, Zdechlizna, mięso zdechłych zwierząt, ścierw, padlina, padło; chuchrak, cherlak.

Zdechły, który zdechł, nieżywy.

Zdechnąćp. nied. Zdychać.

Zdecydować kogo do czego, nakłonić, namówić, zniewolić kogo do czego; z. co, dać zdanie o czym, postanowić co, zarządzić; wpływać na coś w sposób stanowczy, wywołując poważne skutki, rozstrzygnąć co; z. ś., skłonić ś., nakłonić do czego; powziąć jakie postanowienie; rozstrzygnąć.

Zdefekować, oczyścić, przejaśnić: z. ś., wypróżnić ś.

Zdefektować, wyjąć część potrzebną z całości, uszkodzić, zdekompletować; uznać za zepsute, uczynić defektowym.

Zdefigurować, zepsuć kształty, zeszpecić.

Zdefinjować, określić ściśle.

Zdeformować (się), przekształcić (ś.), odkształcić (ś.).

Zdefraudować, sprzeniewierzyć, ukraść coś powierzonego sobie.

Zdegenerować, uczynić zwyrodniałym, wyrodzić; z. ś., wyrodzić ś.

Zdegenerowany, zwyrodniały.

Zdegradować, obniżyć w stopniu i godności.

Zdegustować kogo do czego, obrzydzić komu co.

Zdejmować, dok. Zdjąć; brać co, ściągać z powierzchni czego; z. ubranie = rozdziewać; z. czapkę, kapelusz = odkrywać głowę; z. plan, kopję = robić plan, kopję; z. kogo strachem, podziwem = przejmować, przenikać, wzruszać; z. ś., być zdejmowanym.

Zdeklarować, oświadczyć, obwieścić, oznajmić co; z. obiecać, przyrzec komu co; z. ś., oświadczyć ś. z czym, ujawnić swoje zamiary, osobistość; oświadczyć ś. o rękę panny; zdecydować ś.