Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/589

Ta strona została przepisana.

nym, mniejszym; skarłowaciały, zwyrodniały, w gram., rzeczowniki z-e = oznaczające osoby lub przedmioty małe, drobne, albo wyrażone pieszczotliwie; przymiotniki i przysłówki z-e = oznaczają słabe natężenie przymiotu, np. białawy, słodkawy i t. p.

Zdrobnić, uczynić drobnym, małym, zmniejszyć; z. ś., stać ś. drobnym, skarłowacieć, zmniejszyć ś., zmaleć, osłabnąć.

Zdrobnieć, stać ś. drobniejszym, zmniejszyć ś., zdrobnić ś.

Zdroić, skrapiać, zlewać zdrojem, zraszać.

Zdroisko, wielki zdrój, szpetny, nieczysty zdrój.

Zdroisty, pełen zdrojów, obfitujący w zdroje.

Zdrojek, zdr. od Zdrój; rodzaj mchu gałęzistego.

Zdrojowiec, rodzaj skorupiaka jawnodychawkowego.

Zdrojowisko, miejsce, obfitujące w zdroje, miejsce, gdzie wytryskają zdroje, źródła mineralne; miejsce lecznicze.

Zdrojowy, odnoszący ś. do zdroju, pochodzący ze zdroju.

Zdrowaśka, modlitwa Zdrowaś Marja; Pozdrowienie Anielskie; czas potrzebny na odmówienie tej modlitwy.

Zdrowić, uzdrawiać.

Zdrowie, dobry, normalny stan organizmu ludzkiego lub zwierzęcego, stan osoby a. zwierzęcia, które nie są chore, które dobrze ś. mają. którym nie nie dolega; stan zdrowotny, życie, bezpieczeństwo, istnienie; uzdrowienie, uleczenie; picie, spełnianie kielichów na czyjąś intencję, toast; na z.! sto lat z-a! = uświęcone starym zwyczajem życzenie, składane osobie, która kichnęła; z. duszy = błogi stan duszy; z. moralne = czystość moralna, zacność, prawość, bezgrzeszność.

Zdrowieć, stawać ś. zdrowym, przychodzić do zdrowia.

Zdrowieniec, człowiek przychodzący do zdrowia po długiej chorobie, ozdrowieniec, rekonwalescent.

Zdrowiodajny, dający zdrowie, uzdrawiający, leczniczy.

Zdrowiodawca, człowiek, dający zdrowie, uzdrawiający, lekarz.

Zdrowiodawczyni, forma żeńska od Zdrowiodawca.

Zdrowiuchny, Zdrowiusieńki, Zdrowiuteńki, Zdrowiutki, Zdrowiusieneczki, Zdrowiutenieczki, bardzo zdrowy, zupełnie zdrowy.

Zdrowo, przysł., w dobrych warunkach dla zdrowia, używając zdrowia, nie chorując; dając zdrowie, zbawiennie dla zdrowia.

Zdrowość, przymiot tego, co daje zdrowie; dobry stan zdrowia, zdrowie.

Zdrowotność, stan ogólny pod względem zdrowia.

Zdrowotny, dotyczący stanu zdrowia; służący zdrowiu, zdrowy; przywracający zdrowie.

Zdrowy, Zdrów, mający zdrowie, nie ulegający chorobie, będący w dobrym zdrowiu, dobrze ś. czujący; cały, nieuszkodzony, w dobrym stanie: z-i uszli = bezpieczni; dający zdrowie, służący zdrowiu, pomagający zdrowiu; słuszny, sprawiedliwy, właściwy; zbawienny, użyteczny; prawy, nieskażony, naturalny, prosty: z. rozum, z. rozsądek; zdrów, jak koń, jak byk, jak ryba = zupełnie zdrów; z. pień, z-a gałąź = nie spróchniała, nie uschła; bywaj zdrów! = do widzenia!, żegnam cię!; gadaj zdrów!, żebyś tak zdrów był, jeżeli to prawda! = nie wierzę ci!, kłamiesz!; żebym tak zdrów był! = zaklęcie; zdrowy idjota = prawdziwy idjota; Zdrowaś Marja = zam. bądź pozdrowiona.

Zdrożać, dok. Zdrożyć; czynić, droższym, podrażać.