z. na twarzy = wykazujący na twarzy pomieszanie wewnętrzne, przerażenie, ból, chorobę; blady.
Zmiennica, zdrajczyni.
Zmiennictwo, zdrada, zdradziectwo,
Zmienniczy, zdradziecki, przeniewierczy.
Zmiennie, przysł., podlegając zmianom, wiarołomnie, zdradziecko, przeniewierczo.
Zmiennik, zdrajca, przeniewierca, wiarołomca.
Zmienność, właściwość ulegania ciągłym zmianom, niestałość, nieperjodyczność; niestałość charakteru, uczuć, upodobań, skłonność do zdrady, do wiarołomstwa.
Zmienny, ulegający zmianom, niestały, nieperjodyczny; z. prąd elektryczny = którego bieguny zmieniają ś. ustawicznie z wielką szybkością; niestały pod względem charakteru, uczuć, upodobań, skłonny do wiarołomstwa, niepewny, zdradziecki; zmieniony, przemieniony, przeciwny; łatwy do zmienienia, mogący być wymienionym, np. pieniądz większej wartości na pieniądze drobniejsze.
Zmierać, dok. Zemrzeć, umierać, konać, schodzić ze świata: drętwieć, sztywnieć, obumierać; truchleć z przerażenia, ze zgrozy, z podziwu; z-ra ś. = umierają; zmarło mu ś. = umarł, skończył życie.
Zmierzać, dok. Zmierzyć; określać rozmiary czego za pomocą miary, mierzyć, przemierzać, brać pod miarę; przykładać co do czego, kłaść co na co dla przekonania ś., czy pasuje: z. ubranie, obuwie; mierzyć, godzić, celować, przykładać ś., żeby trafić; z. do czego a. ku czemu, iść w kierunku czego, kierować ś., dążyć, śpieszyć; przen., z. ku czemu, mieć co na celu, na widoku, dążyć ku czemu; mieć co na myśli, godzić myślą w co, zawierać w sobie jakiś sens: do czego z-ają twoje słowa?; z. kogo oczyma = patrzeć na niego przenikliwie, wpatrywać ś. w kogo uważnie, mierzyć go wzrokiem; z. ś. do czego, np. do celu = celować, mierzyć, aby trafić; z. ś. z kim, mocować ś. z nim, próbować z nim swoich sił; stawać obok kogoś, by przekonać ś., kto jest wyższy; chcieć dorównać komu pod jakimkolwiek względem.
Zmierzch, pora dnia po zachodzie słońca, gdy ś. ściemnia, zmrok; przen., chwila, poprzedzająca zanik, upadek czego; z. życia = starość.
Zmierzchać, dok. Zmierzchnąć; z. ś., mierzchać ś., zachodzić mrokiem; nieos., mrok pada; przen., zanikać, zamierać, gasnąć.
Zmierzchliwy, zachodzący zmrokiem, okrywający ś. ciemnością.
Zmierzchnąć — p. nied. Zmierzchać.
Zmierzchnica, największy motyl krajowy z rodziny kordziuków cz. sfinksów, z rysunkiem trupiej głowy na grzbiecie, zmora, trupia główka (fig.).
Zmierzchnik — p. Zawisak.
Zmierzchnikowce, podrząd motyli inorogich, latających głównie o zmierzchu lub w nocy, o ciele przeważnie grubym, trąbce długiej i zwiniętej ślimakowato.
Zmierzchowy, dotyczący zmierzchu; ślepota z-a = niewidzenie przy zmierzchu.
Zmierzchówka, nieduży motyl z rodziny prościnków, podrzędu sówek.
Zmierzić, obrzydzić, obmierzić zohydzić, uczynić wstrętnym.
