rodu izraelskiego i wyznania mojżeszowego; handlarz, kramarz; przen., lichwiarz, nieuczciwy handlarz; żart., plama na papierze z atramentu; kiedy bieda, to do Ż-a = w razie potrzeby trzeba ś. nieraz udać o pomoc do osoby nie lubianej; iść na Ż-y = do sklepów żydowskich po zakupy; kupić co na Ż-ach = w sklepie żydowskim; Ż-y wozić = kiwać ś. drzemiąc na siedzeniu; Ż-a w brodę pocałować = pożyczyć od niego pieniędzy; Ż-om wodę nosić a. w piecu palić = wykonywać najniższą pracę.
Żydek, zdr. od Żyd.
Żydostwo — p. Żydowstwo.
Żydowczyzna — p. Żydowszczyzna
Żydowieć, nabierać cech żydowskich, stawać ś. podobnym do Żyda.
Żydowię, chłopiec, wyrostek żydowski, bachur żydowski, Żydzię.
Żydowin, Żyd uczony, mędrzec żydowski; wogóle Żyd
Żydowski, właściwy Żydom, odnoszący ś. do Żydów, należący do Żydów: język ż. = hebrajszczyzna a. szwargot Żydów polskich; taki, jak u Żydów; ż-a smoła, ż. klej = zimny klej, asfalt; po ż-u = w języku żydowskim, przen., jak Żyd, sposobem żydowskim.
Żydowstwo, Żydostwo, ogół cech, właściwych Żydom; zbior., Żydzi, tłum żydowski; naród żydowski, ogólnie wzięty.
Żydowszczyzna, Żydowczyzna, ogół cech żydowskich, wszystkiego, co jest właściwe narodowi żydowskiemu, jego zwyczaje, obyczaje, język i t. p.; część miasta, zamieszkała przez Żydów.
Żydóweczka, zdr. od Żydówka.
Żydówica, Żydowica, pogardl., Żydówka, kobieta żydowska.
Żydówka, kobieta żydowska; handlarka, przekupka, kramarka żydowska.
Żydziak, Żydziaczek, chłopiec żyaowski, bachur.
Żydziątko — p. Żydzię.
Żydzieć, stawać ś. Żydem, nabierać cech właściwych Żydom, żydowieć.
Żydzię, Żydziątko, dziecię żydowskie.
Żydzina, biedny, nędzny Żyd; Żyd, budzący politowanie.
Żydzisko, wstrętny, niegodziwy Żyd.
Żygadło, Zygadła, rodzaj kaktusa, opuncja.
Żyjący, ten, który żyje; język ż. = będący współcześnie w użyciu, którym mówią ludzie dzisiejsi; rzecz., człowiek, który żyje, śmiertelnik.
Żyjątko, istota, mająca życie, twór żyjący, zwłaszcza drobny, mikroskopijny organizm zwierzęcy.
Żylak, rozszerzenie lub nabrzmienie żyły wężykowato wydłużone i rozmaicie powyginane (f.).
Żylasty, Żylisty, podobny do żyły, mający kształt żyły; obfitujący w żyły, pełen żył; mający mocne żyły; o mięsie: twardy, łykowaty z powodu obfitości żył.
Żylenica, owad siatkoskrzydły, rodzaj rośliny.
Żyleniec, roślina dwuliścienna z rzędu różanych, z rodz. różowatych, z podrodziny pięciornikowatych (fig.).
Żylnik, gatunek kamieni lub skał, składający żyły kruszcowe.
Żylny, właściwy żyłom, odnoszący ś. do żył: krew ż-a = płynąca po żyłach ku sercu, zużyta.
Żyła, naczynie krwionośne w
