Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/78

Ta strona została przepisana.

Tiunikap. Tunika.

T. j., t. j., skr. to jest.

Tjara, gr., potrójna złota korona papieska, symbol troistej władzy Papieża: na ziemi, w czyśćcu i w niebie (fig.).

Tkacki, Tkaczy, dotyczący tkacza i jego zajęcia.

Tkactwo, gałąź przemysłu, zajmująca ś. wyrobem różnego rodzaju tkanin z nitek, przez regularne ich krzyżowanie na przyrządzie, zw. warsztatem tkackim ręcznym a. maszynowym.

Tkacz, rzemieślnik, zajmujący ś. wyrobem tkanin; robotnik w tkalni; rodzina ptaków śpiewających (fig.).

Tkaczka, forma ż. od Tkacz.

Tkaczyp. Tkacki.

Tkać, wpychać, wtykać, pakować, wciskać, wtłaczać; przemocą komu co dawać; t. w siebie = najadać ś., opychać ś.; t. w kogo = dawać mu dużo jeść; dawać wciąż jednemu a. na jeden cel; robić tkaninę: płótno, sukno, materję jedwabną i t. p.; t. ś., pakować ś., tłoczyć ś., pchać ś.

Tkalnia, fabryka, gdzie wyrabiają tkaniny, warsztat tkacki.

Tkalny, Tkanny, dający ś. tkać, zdatny do tkania; przeznaczony do tkania.

Tkaneczka, zdr. od Tkanina.

Tkanina, plecionka z nitek grubszych lub cieńszych, w odpowiedni sposób z sobą skrzyżowanych na warsztatach tkackich; nitki te mogą być z różnego materjału: lnu, konopi, bawełny, wełny, jedwabiu, juty i t. p.; utkany materjał podlega następnie różnej obróbce i mechanicznemu wykończaniu.

Tkanka, zbiór komórek o budowie mikroskopowej, tworzących masę pojedyńcych organów ciał zwierząt i roślin, każda tkanka posiada odrębną funkcję fizjologiczną: t-i łączne, tłuszczowe, nerwowe i t. p.

Tkankowaty, zbliżony kształtem do tkanki.

Tkankowy, dotyczący tkanki.

Tkannyp. Tkalny.

Tkany, robiony robotą tkacką; przetykany, wyszywany.

Tkliwić, doprowadzać do wzruszenia, do żalu, czynić tkliwym, rozczulać, rozrzewniać, poruszać serdecznie; roztkliwiać; śpiewać głosem tkliwym, kwilić.

Tkliwie, przysł., głosem tkliwym, żalośliwie, łzawo, rzewnie, czule, wzruszająco, rozrzewniająco.

Tkliwość, skłonność do rozczulania ś., czułość, rzewność.

Tkliwy, skłonny do rozczulenia ś., czuły, sentymentalny; rozczulający, rozrzewniający, żałosny, żałośliwy, rzewny.

Tknąć, p. nied. Tykać; dotknąć, t. kogo = zrobić na nim wrażenie; t. kogo do żywego = dotknąć go boleśnie, urazić, obrazić; coś mię t-ęło = uderzyło mię, miałem przeczucie; p.Dotknąć.

Tknięty, im. od Tknąć; dotknięty, wzruszony, poruszony, rozczulony: t. litością, współczuciem, żalem: rażony, uderzony; zadraśnięty, obrażony t. do żywego.

Tkwić, być w co włożonym, w czym umocowanym, zostawać wepchniętym, wetkniętym, zagłębionym; siedzieć w czym mocno, niewzruszenie; t. w pamięci, w głowie = mieć wryte w pamięć, być niezapomnianym.

Tleć, Tlić się, palić ś. słabym, przytłumionym ogniem, prawie bez płomienia, gorzeć bez płomienia, żarzyć ś.; przen., być jeszcze nie ugaszonym, nie przy-