Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/91

Ta strona została przepisana.

Towarzyszka, kobieta, towarzysząca komu, wspólniczka; t. podróży = współpodróżna; t. życia = żona.

Towarzyszyć, jechać, iść z kim razem, przyłączywszy ś. do niego; mieć z kim towarzystwo, być komu towarzyszem, asystować komu, obcować z kim; t. komu = być ciągle z nim; t. ś. = łączyć ś. w towarzystwo, wchodzić w związek.

Towianizm, łć., nauka Towiańskiego o posłannictwie narodów.

Toż, to samo, nie coś innego.

Tożsamościowy, zupełnie podobny do innego, identyczny, tosamy.

Tożsamośćp. Tosamość.

Tożsamyp. Tosamy.

Trabant, wł., w średnich wiekach żołnierz straży pobocznej osób dostojnych, uzbrojony w hełm i halabardę, odziany w odznaczający ś., najczęściej hiszpański strój (fig.); ciało niebieskie drugorzędne, wirujące dokoła głównej planety, księżyc, satelita.

Trachea, gr., kanał oddechowy, tchawica.

Tracheoskopja, gr., badanie tchawicy za pomocą wziernika krtaniowego.

Tracheotomja, gr., operacja chirurgiczna (rozcięcie tchawicy i wprawienie w ranę rurki, aby otwór ś. nie zamykał), robiona w celu wprowadzenia powietrza do płuc, gdy krtań lub gardziel, zajęta chorobą, nie dozwala na oddychanie naturalne.

Trachit, gr., skała ogniowego pochodzenia, barwy szarej, żółtawej, w odłamie ziarnista, dziurkowata, szorstka w dotknięciu, używana jako materjał brukowy.

Trachoma, gr., zapalenie egipskie oczu, wysypka liszajowata na zewnętrznej powierzchni powiek.

Traciciel, człowiek, który coś traci, gubi; człowiek, który kogoś traci, odbiera mu życie.

Tracić, zostawać pozbawionym czegoś, pozbywać ś. własności czegoś, przestawać posiadać coś, gubić, utracać: t. wzrok, słuch, życie, rękę, nogę, zdrowie, sen, łaskę czyjąś, nadzieję, odwagę; trwonić, rozpraszać, marnować, marnotrawić: t. majątek, t. zarobek na hulatykę, t. czas; t. płód = pozbywać ś. go, sprowadzać poronienie; zadawać komuś śmierć z wyroku sądowego a. z rozporządzenia władzy, ścinać, wieszać, rozstrzeliwać i t. p.; ponosić stratę, być poszkodowanym: skąpy dwa razy traci, kupiec traci na towarze, sprzedając go po cenie niżej kosztu; t. na odwadze, na humorze i t. p. = zaprzestawać mieć odwagę, humor i t. d.; t. kogo z oczu = przestać go widzieć a. widywać; t. głowę = być zamieszanym, nie wiedzieć, co robić; t. cierpliwość = wpadać w gniew; t. równowagę = przestawać utrzymywać ś. w kierunku pionowym; przen., przestawać zachowywać panowanie nad sobą.

Traciknot, Traciłój, wilk u świecy, palący ś. bokiem i topiący świecę daremnie.

Tracz, człowiek, który trze pilnikiem a. przecina piłą; młyn do piłowania, tartak; ptak z rzędu kaczkowatych, z rodziny tejże nazwy (fig.).

Traczka, rodzaj piły: t. kołowa = piła w kształcie koła; t. taśmowa = w kształcie taśmy.

Traczyk, ptak, z rzędu siewkowatych, z rodziny alk, zamieszkuje morza północne (fig.).