Strona:M. Skłodowska-Curie - Promieniotwórczość.djvu/26

CZĘŚĆ PIERWSZA

JONY, ELEKTRONY I PROMIENIE X

Rozdział I

JONIZACJA GAZÓW. POMIARY PRĄDU W GAZACH ZJONIZOWANYCH

§ 1. Prąd przenoszony przez jony.

 Przewodnictwo metali i elektrolitów. — Przypomnijmy w krótkości prawa rządzące zachowaniem się elektryczności w metalach i elektrolitach.
 Zależność między natężeniem prądu elektrycznego płynącego przez drut metalowy oraz różnicą potencjałów V między końcami drutu wyraża się prawem Ohma, V = ri; r oznacza opór drutu, l — długość; mamy przy tym r = ρ l/s = l/γ s; gdzie s jest to przekrój drutu, ρ opór właściwy danego metalu, γ zaś przewodnictwo właściwe. Jeżeli będziemy posługiwali się pojęciem gęstości prądu: j = i/s i rozważali tylko taką część rurki prądu, w której pole elektryczne h jest jednorodne, prawo Ohma przyjmie postać j = γh. W tej postaci prawo wyraża, że w przewodniku metalowym gęstość prądu jest proporcjonalna do natężenia pola elektrycznego w badanym punkcie.
 Mechanizm przepływu prądu w metalach nie jest jeszcze dokładnie znany, zakładamy jednak, że polega na przesuwaniu się elektronów wewnątrz metalu pod wpływem pola elektrycznego. Prąd w metalach jest to więc prąd konwekcyjny, elektryczność jest w tym przypadku przenoszona przez cząstki elektryczności ujemnej, które przesuwają się nie unosząc masy w ilości dostrzegalnej.
 Zgodnie z teorią Hittorfa i Arrheniusa, prąd w roztworach elektrolitycznych jest to także prąd konwekcyjny, przesuwaniu się elektryczności towarzyszy jednak w tym przypadku przenoszenie materii, w myśl prawa Faraday’a. Prawo Ohma stosuje się do elektrolitów podobnie jak do metali. Nośniki prądu w elektrolitach nazywamy jonami; kationy niosące ładunek dodatni są utworzone z atomów wodoru lub metali, aniony zaś naładowane ujemnie — z atomów metaloidów lub reszt kwa-