Strona:Manifest Towarzystwa Demokratycznego Polskiego.djvu/13

rami niema zaginąć, jeżeli nowe powstanie niema bydź smutném dawnych powstań powtórzeniem, pierwszém do boju hasłem powinno bydź usamowolnienie ludu, oddanie wydartéj mu ziemi na własność bezwarunkową, wrócenie praw, powołanie do używania korzyści niepodległego bytu, wszystkich bez różnicy wyznań i rodu. — Taki tylko wymiar sumiennéj, szczeréj, nie dwuznacznéj sprawiedliwości, rozwinąć może w całéj uciśnionych massie uczucie prawdziwego poświęcenia się, i wlać to wielkie przekonanie iż dwudziesto-milionowy naród, koalicją Europy całéj zburzyć i zniszczyć jest w stanie, tak jak ją zniszczyła niedawnemi czasy republikancka Francja. — Mało który Naród zrównał Narodowi Polskiemu w miłości Ojczystéj ziemi; w poświęceniach żaden go nieprzewyższył. Jeżeli w ostatniem powstaniu, najpotężniejszy nieprzyjaciel ludzkości w dziesięcio-miesięcznéj z nami walce, w śród tylu błędów, zdrad i niedołężności dowódzców naszych żadnem zwycięztwem pochlubić się niemógł, czemże będą jego zbrojne tłumy w obec wszystkich sił narodowych miłością ojczyzny, i odwieczną sprawiedliwością wywołanych.
 Dla ugruntowania odzyskanéj niepodległości, na demokratycznych zasadach, Polska ma również w łonie własném narodowe żywioły. Idea demokratyczna, w całym narodzie naprzód rozlana, potem w stanie szlacheckim rozwijana i kształcona, łatwo napowrót wcieloną bydź może w lud, który mimo długą niewolę i ucisk, zachował niezatarte jeszcze dawnego gminowładztwa ślady. Cierpiąca u nas ludzkość nie jest do cierpiącéj ludzkości zachodniéj Europy podobną; niezaraziły jéj zepsucie i egoizm klass uprzywilejowanych; jest w niéj dotąd cała dawnych cnót prostota, jest prawość i poświęcenie się, są religijne uczucia, czyste i łagodne obyczaje. Na tak nieskażonym i świeżym jeszcze gruncie, łatwo rozkrzewi się starożytne, narodowe drzewo równości, sumienną ręką braterstwa i wolności pielęgnowane. —
 W Polsce więc są wszystkie warunki odzyskania niepodległego