Strona:Marcel Proust - Wpsc03 - Strona Guermantes 01-02.djvu/71

margrabinę de Villeparisis; nie postanie im w myśli, aby dzisiejszy poważny pamiętnikarz, tak godny pod swoją białą peruką, mógł być niegdyś wesołą kobietką, stanowiącą rozkosz lub ruinę ludzi oddawna leżących w grobie. To że margrabina zniweczyła w ten sposób z całą wytrwałością i konsekwencją sytuację, jaką zawdzięczała swemu urodzeniu, nie znaczy zresztą wcale, aby, nawet w owej odległej epoce, nie ceniła wysoko swojej pozycji. Tak samo neurastenik może sam dziergać od rana do wieczora odosobnienie i bezczynność w jakich żyje i od których cierpi; i podczas gdy się sili dodać nowe oczko do sieci, która go czyni więźniem, być może iż marzy o samych balach, polowaniach i podróżach. Pracujemy nieustannie nad tem aby nadać kształt swojemu życiu, ale kopiując mimowoli, niby wzorek, rysy osoby którą jesteśmy, nie zaś tej którą byłoby nam miło być. Wzgardliwe ukłony pani Leroi mogły wyrażać poniekąd prawdziwą naturę pani de Villeparisis, ale nie odpowiadały zgoła jej pragnieniu.
 Bezwątpienia, w tej samej chwili gdy pani Leroi, wedle ulubionego wyrażenia pani Swann, zamrażała margrabinę, ta mogła szukać dla siebie pociechy, wspominając, iż niegdyś królowa Marja Amelja mówiła jej: „Kocham cię jak córkę”. Ale

65