Strona:Marcel Proust - Wpsc04 - Strona Guermantes 02-02.djvu/94

Halsie i myślał: „Kuta jest we wszystkiem. Ten młody człowiek może sobie powiedzieć, że ma przed sobą wielką damę w dawnym stylu, w całem znaczeniu tego słowa, taką jakich niema dzisiaj.“
 I tak widziałem ich oboje, wyrwanych z tego nazwiska Guermantes, w którem niegdyś wyobrażałem ich sobie wiodących niepojęte życie, teraz podobnych do innych mężczyzn i kobiet, zapóźnionych jedynie nieco w stosunku do współczesności, ale nie jednako, jak tyle małżeństw w faubourg Saint-Germain, gdy żona miała talent zatrzymać się na wieku złotym, a mąż miał nieszczęście wybrać z przeszłości niewdzięczną epokę: ona została jeszcze Louis XV, gdy mąż kultywuje pompatycznie styl Louis-Philippe.
 To że pani de Guermantes była podobna do innych kobiet, przyniosło mi zrazu zawód, a potem, przez reakcję i przy współdziałaniu tylu dobrych win, niemal zachwycenie. Jakiś Don Juan d’Austria, jakaś Izabella d’Este, pomieszczeni dla nas w świecie imion, równie mało stykają się z wielką historją, jak strona Méséglise ze stroną Guermantes. Izabella d’Este była z pewnością w rzeczywistości bardzo małą księżniczką, podobną do tych, które za Ludwika XIV nie miały żadnego specjal-

88