Strona:Maria Konopnicka - Szkice.djvu/80

proporcyi studyum tego wyniknąć mogło, to dwa są ku temu powody.
 Pierwszy ten, że »Duch od stepu» uważany jest powszechnie, a błędnie, za utwór mistyczny i niezrozumiały; drugi, że równie błędnie i równie powszechnie uznawany jest za koronne dzieło Zaleskiego. Tymczasem bliższy rozbiór obu tych momentów nie usprawiedliwia żadnej z obu tych opinii.
 Jakoż ze względu na treść swoją jest poemat ten szeregiem pośpiesznie na wyobraźnię naszą rzucanych obrazów, które ilustrują wszystkim dobrze znane fakty, zaczerpnięte z Biblii, oraz z Historyi narodów, a to w takiem faktów tych zestawieniu i ugrupowaniu, iż całe dzieje ludzkości, od progu Raju, aż do naszych czasów, są wskroś prześwietlone, przeniknięte, biblijnem światłem i biblijnym duchem — motywu winy i kary.
 Otóż światło to, do którego oczy nasze przy czytaniu świeckich dziejopisów przywykłe nie są, niemniej, jak pewne uogólnienia i niedomówienia, zatapiające w mroku kontury wywołanych przed oczy nasze obrazów, sprawiają owo złudzenie czegoś misty-