Strona:Maria Rodziewiczówna - Byli i będą.djvu/112

pustką i znaczkiem. Nie przywitał nikogo, ani zdjął czapki.
 — Stasik doma? — spytał.
 — Nietu! — odburknęła Bohuszewiczowa.
 — Kuda czort ponios?
 — Mnie czto za dieło! Iszczi!
 Chłopak zawrócił i wyszedł, gwiżdżąc.
 — Urósł Iwan! — rzekł stary Adam.
 — Czynownik, sobacze mięso! — burknęła kobieta z niedającą się wyrazić nienawiścią.
 Mężczyźni pili piwo, palili fajki i ziewali.
 Po niejakimś czasie rzekł Adam:
 — Zmachali my się mocno, pójdziemy spać na siano, jutro rozmówim się z gospodarzem.
 — I pewnie, on nad ranem czasem wraca, pijanica. Tam idźcie spać, gdzie zawsze, tylko fajki zostawcie.
 Wyszli — trafili do odryny i legli trzej.
 Franciszek Kafar rzekł do Adama.
 — Pójdę.
 — Idź, w niedzielę wróć! Wszędzie o trzodę pytaj.
 Człowiek tylko głową skinął i wysunął się na ulicę. Ku borom ruszył prędkim krokiem. Noc była jasna. Franciszek Kafar rozglądał się, czasem stawał i w dal patrzał, jakby dziwił się czemuś, to czegoś szukał, ale z pewnością nie błądził, ani się wahał. Szedł, szedł bez śladu zmęczenia do boru, potem borem, potem skręcił ku byłym osadom Krośniańskim — i już bez drogi, rżyskiem, ku czerniejącemu kościółkowi. Stał jeszcze, stała i dzwonnica bez dzwonów, tylko cmentarza i ogrodzenia nie było śladu. Człowiek ku drzwiom przyszedł, dotknął ręką kłódki i pieczęci i odetchnął, że przecie innej wierze nie służył, a potem kapelusz filcowy zdjął i krzyżem u drzwi padł, jakby ramionami tę ziemię obejmował i do piersi garnął — i począł przejmującym szeptem odmawiać pacierze.
 A ta ziemia, ten próg, te sczerniałe ściany, te groby zielskiem porosłe, poznały go pewnie, pomimo twa-