Ta strona została uwierzytelniona.
bie zawiera, ale cóż robić, co się stało, to się stało.“
W rok po wydaniu téj ostatniéj swojéj pracy Gogol udał się do Palestyny dla zwiedzenia Grobu Najświętszego, następnie w końcu 1848 r. przybył przez Odessę do Moskwy i odtąd oprócz podróży w strony małoruskie, w tém mieście ciągle przebywał. Wtedy pracował na nowo nad drugim tomem Martwych dusz, i już go był ukończył, gdy śmierć go zaskoczyła 21 lutego 1852. Dopiero spadkobiercy wydawnictwem tém się zajęli. Martwe dusze tłómaczone były na język francuski przez p. Ernesta Chassière w 1859 r.
„Wiem, pisał Gogol do Żukowskiego, że imie moje będzie szczęśliwsze odemnie.“
Hr. Zygmunt Kierdej.