Strona:Matka i dziecko w obrzędach, wierzeniach i zwyczajach ludu polskiego.djvu/028

Ta strona została przepisana.

wyglądzie: Twarz zdrowa, czerstwa ma być dowodem, że nosi syna, twarz blada, z sińcami pod oczyma, świadczy o ciąży z córką. Lud serbski (Dalmacji) poznaje po plamach żółciowych brzemiennej płeć żeńską. Prognozę płci tego rodzaju wyśpiewał Hans Sachs, poeta i rękodzielnik norymberski XVI. wieku.
Wedle zgodnych wyobrażeń starożytnych, matka, mająca urodzić chłopca, wygląda zdrowo, ma twarz rzeźką i rumianą. Zauważył to już Plinjusz w słowach „lepszy kolor brzemiennej przemawia za chłopcem“.
Poznają też z kształtów brzucha, czy kobieta urodzi chłopca lub dziewczynę. U nas i na Rusi w gub. pułtawskiej powiadają, że brzuch okrągły zapowiada chłopca a spłaszczony dziewczynę. Herbarz Siennika (Kraków 1568.) tak rozpoznaje płeć płodu: „jeśli prawy bok, to jest prawa słabizna, więcej okrągleje, wznoszący się, ukazuje też na syna, zasię wszystkie przeciwne tym znakom przerzeczonym, o dziewce masz rozumieć“.
„Kiedy kobieta brzemienna ma lica czerwone i brzuch wypukły“, uważa to lud nadniemeński za oznakę, że „porodzi syna“, „gdy jest blada i ma brzuch płaski — będzie córka“. Kobieta z okrągłym brzuchem urodzi chłopca, z spłaszczonym — dziewczynę. Tak utrzymują w Irlandji i innych krajach.
Natomiast Węgrzy i Wotjacy zapowiadają kobiecie w tym stanie chłopca, gdy ma brzuch spiczasty, dziewczynę, gdy brzuch okrągły. (B. Munkaczi Volksglauhe der Wotjaken Am Urquell 1893. IV. 117).
Żydzi w b. Królestwie utrzymują, że „brzemienna urodzi syna, gdy dobrze wygląda i ma brzuch wypukły, córkę, gdy jest blada, ma plamy żółte i brzuch płaski“. W Polsce, na Ukrainie, w Styrji, na Węgrzech, w Islandji rozpowszechniło się mniemanie, iż po tem, w którym boku kobieta brzemienna czuje poruszenia, poznać płeć noworodka, „prawy bok wskazuje na chłopca, lewy na dziewczynę“.
Lud z Puszczy sandomierskiej utrzymuje o krowie cielnej: „gdy ma prawy bok większy, to będzie miała jałóweczkę, a gdy lewy, to byczki“. (Z. Wierzchowski Z Tarnobrz. Zbiór antrop. 1890. XIV. 205. - S. Udziela Materjały z Ropczyc, Zbiór antrop. 1886, X. 97. - przeciwnie Sz. Gonet. Kilka szczczegółów. Lud 1896. II. 224).
Serbowie wnoszą, że brzemienna urodzi chłopca, gdy w piątym miesiącu wyczuwa poruszenia płodu z prawego boku, albo gdy dolna część ciała zwiększa się wszerz, a nie z przodu.