Strona:Matka i dziecko w obrzędach, wierzeniach i zwyczajach ludu polskiego.djvu/126

Ta strona została przepisana.

130 obuchem siekiery w tragarz na powale". (M. Udziela. Przyczynki do medycyny ludowej. Lud. 1905. XI. 394). Po urodzeniu Hucuła baba, pełniąca funkcje akuszerki, "bierze dziecię i trzymając je na dół główką, bije jego nóżkami po trzykroć o siestrzan" (środkowa belka powały. O. Kolberg' Pokucie 1888. III. 175). Na ziemiach ruskich noworodka, pozornie umarłego, tak c u c ą: podrzucają nim do góry, dmuchając mu w usta, uszy, oczy i szepcząc nad nim zamawiania, aby "wszedł weń duch", albo krzyczą nad jego uchem imię, które ma otrzymać. Gdy się dziecko urodzi na Ukrainie, ma w mniemaniu ludu kształt podłużny, przywołują tedy znachorkę, która kształt ten formuje, poprawia piersi, przypłaszcza główkę i ciemię posypuje próchnem drzewa, Uszy przyciska do poduszeczki, aby nie odsta- wały, nagina cialko dziecka, kładąc je na płaszczyźnie bez podu- szek, żeby nie było garbate. Przestrzegają tego, aby uchronić dziecko przed nieszczęściem. W wyobrażeniu chłopów rosyjskich niemowlę przychodzi na świat skurczone, dlatego je babusia pro- stuje, ściska mu ze wszystkich stron główkę, wyciąga członki, bije wiązkami (brzozowemi), w korlCu cbwyta dziecko za nogi, tak, że mu głowa zwisa i trzęsie niem mocno kilka razy, aby wnętrzności zajęły właściwe mie.isce. (Krebel Volksmedizin ver- schiedener Stamme Russlands w H. Plossa i P. Bartelsa Das Weib. Leipzig 1908. II, 143). Rosjanie w gub. chersońskiej zaraz po urodzeniu dziecka niosą je do parni, gdzie po kąpieli równają mu kosteczki, przybliżając łoki€ć prawej rączki do kolanka lewej nóżki i łokieć lewej rączki do kolanka prawej nóżki, ciągną za nosek i przyciskają rękami główkę z czterech stron, żeby była okrągła. l Litwinki pruskie (w okolicy Insterburga) spłaszczali głowę niemowląt. 'Sztuczne zmiany kształtu głów Ioworodków należą do praktyk powszechnych wśród ludu. W kotlinie Garonny (Tou- louse) kobiety, zapomocą silnych opasek na głowę, przedłużają U dzieci czaszkę ku tyłowi. We Francji uskuteczniano od wieków sztuczne przekształcenie normalnej czaszki t. zw Diformation toulousaine. Istnieją trzy typy tego przekształcenia : "poziomy" (horizontal), "rozłupany" (bilobe) i "poprzeczny" (oblique), ostatni należał do dziwaczniejszych kształtów, stosowanych również u Mayów. W okolicach Francji, w których wykonywano owe sztuczne przekształcenia, nakładano nowonarodzonym na głowę bandaże w formie czepka. Kraniopedja u Genueńczyków w XVI. stuleciu była tak starannie wykonywana, że dzieci dostawały mocno wydłużone, ale płaskie głowy. Babki niemieckie w XVI.