Strona:Maurycy Jókai - Atlantyda.djvu/8

jak i prozaików. Nigdy poezja węgierska nie przemawiała tak wspaniale, jak wówczas, ustami nieco starszych autorów, jak Vözösmarty i Kisfaludi, oraz młodszych, jak Petöfi i Jan Arany. Wówczas też powstał teatr węgierski i prasa, bardzo obfita i wszechstronna. W malarstwie odznaczył się Orlar, w muzyce — Liszt.
 Nareszcie zakwitła powieść, która i przedtem miała świetnych przedstawicieli, jak baron Eötvös (jego „Notarjusz wiejski“ znany jest w przekładzie polskim) oraz M. Jósika, węgierski Walter Scott (po polsku jest jego „Ostatni Batory“). Autorzy ci przedostali się potrochu poza granicę ojczyzny, której język jest mało znany i mało dostępny; a stało się to za pośrednictwem samychże madziarów, którzy tłumaczyli dzieła węgierskie na język niemecki. Jednakże wszystkich pisarzy tego kraju pod względem rozgłosu i upowszechnienia — przewyższył Maurycy Jokai.
 Urodzony w roku 1825 — stał się on dnia 19 lutego roku 1925 przedmiotem wielkich uroczystości narodowych — jako w setną rocznicę urodzin.
 Niewątpliwie zasłużył na to, gdyż bogactwo jego wyobraźni, umiejętność malowania typów ludzkich, męskich i kobiecych, bohaterskich, wspaniałych, szlachetnych, niepospolity dar obrazowania i opowiadania — tworzenia sytuacyj nadzwyczajnych, niespodziewanych — już to tragicznych do najwyższego stopnia, już to niesłychanie komicznych i zabawnych; wreszcie — moc wzruszania serc czytelników do głębi — dają mu prawo do sławy długowiecznej.