Strona:Maurycy Mann - Literatura włoska.djvu/25

Ta strona została przepisana.

jego fantastycznej opowieści. Alegorja snuje się dyskretnie i z wyjątkiem kilku epizodów zostaje zawsze na dalszym planie jego wspaniałych widzeń. Jak wielka katedra gotycka, służąc czci Bożej, nie przestaje być zarazem arcydziełem architektury, podobnie «Boska komedja» służąc celom moralnym, nie traci z tego powodu swej wartości artystycznej. Ta wartość polega nietylko na dramatycznych epizodach, wstrząsających obrazach i malowniczych porównaniach, lecz przedewszystkiem na kolosalnym pomyśle całości i na wyjątkowo harmonijnem wykonaniu tego pomysłu. Olbrzymie zarysy poematu nie mają równych sobie w literaturze; szukać ich trzeba albo wśród katedr gotyckich, albo w «Pierścieniu Nibelungów» Wagnera. Z bogactwem wyobraźni łączy się u Dantego poczucie symetrji i miary. Sam sobie zakreślił zgóry rozmiary i granice, których trzyma się ściśle. Pieśni mają rozmiary prawie że jednakowe (od 136 do 151 wierszy). Rozmiary trzech części również są zbliżone: «Piekło» 4720, «Czyściec» 4755, «Raj» 4758 wierszy. Całość składa się ze stu pieśni. Jeżeli pierwszą pieśń «Piekła» policzymy jako osobny wstęp do całego dzieła, to trzy jego części liczyć będą po 33 pieśni.