Strona:Mechanika życia ludzkiego czyli Budowa ciała i sprawy.pdf/41

Ta strona została przepisana.

Mięsna kończyn dolnych.
Mięsna biodrowe zginające udo leżą wewnątrz miednicy, odciągające udo najmocniejsze tworzą całkowicie mią zość pośladkową, dlatego nazwano je pośladkowemi. Pierwsze kończą się na krętarzu mniejszym, drugie na większym. Tu także należą mięsna obracające udo na zewnątrz.
Mięsna udowe na przodzie położone służą do wyprostowania goleni, na którśj, objąwszy pierwéj ścięgnami rzepkę ostatecznie się zakończają. Na wewnątrz mieszczą się zbliżające i ściskające kolana, na zewnątrz zaś zginające goleń.
Mięsna goleniowe przednie zginają stopę i prostują palce, tylne prostują nogę i zginają palce. Największe mięsno podwójne łydkowe, łydkę formujące, nim przyczepi się do kości piętowéj, zamienia się w ścięgno Achillesa, bo wtém tylko miejscu ów bohater starożytności mógł być raniony.
Mięsna stopowe w czynności i układzie odpowiadają zupełnie mięsnom rąk.
Mięsna wyliczone, jako przyrządy do odbywania ruchów przeznaczone, dopełniają tego takim sposobem, że przytwierdzone nieporuszalnie do jednéj kości, kurcząc się drugą do pierwszéj przyciągają. Jeżeli zaś przeciwnie, kość którą miały poruszać umocowaną będzie, to wtenczas pierwszą do ostatniéj skłaniając, działanie swe na obydwie strony wywierać mogą. Mięsna np. zginające uda wtenczas tylko to wykonywają kiedy miednica jest nieporuszalną, w przeciwnym zaś razie gdy uda za stałe opory użyjemy, przyciągają do nich miednicę w czasie naszego schylania się.
Ponieważ bezpożytecznem, a nawet bardzo nudnćm byłoby pojedyncze wyliczanie mięsn i wykazywanie ich szczegółowego i wypadkowego działania czyli ruchów, dawszy za — tém poprzedzające wyobrażenie o ich rozłożeniu, nadmienić