Strona:Mechanika życia ludzkiego czyli Budowa ciała i sprawy.pdf/42

Ta strona została przepisana.

wypada, że mięsna liczbę 400 przechodzące u kobiet są słabszemi, wątlejszemi, mniejszemi i bledszemi. U zwierząt budową i liczbą odpowiadają jak najzupełniéj potrzebom każdego gatunku. W zwierzętach najniższéj organizacyi, np. polipach nieodkryto ich dotąd, ruchy też tu bardzo są ograniczone. Bobaki przez czołganie miejsce zmieniające, odznaczają się włóknami mięsnemi podłużne mi do kurczenia się, oraz obrączkowemi i ukośnemi do prostowania potrzebnemu U ryb najgrubsze mięsna boczne ciała, silnie ich ogonem miotają. W ptakach przeważa mięsno piersiowe skrzydłami poruszające. Ze zwierząt zaś ssących niektóre posiadają mięsno podskórne, którém np. jeże kolce swe najeżają.
Mięsna w sobie, pomiędzy sobą jako też i z innemi ustrojami, np. naczyń krwistych, nerwów, łączą się za pośrednictwem tkanki komórkowatéj tłuszcz w sobie zawierającéj i otyłość lub zaokrąglenie ciała stanowiącéj. Skóra, zewnętrzna powłoka nie wiele zmieniając wyniosłości lub wklęsłości niemi w rozmaitych okolicach ciała spowodowane, grze ich fizyognomicznéj bynajmniéj nie przeszkadza.
Nauka jednakże Lavatera nie samych jedynie mięsn się dotyczę. Pastor Lavater sądził o człowieku podług jego fizyognomii, ale rozbierał on wszystkie pojedyncze części ciała i jego okolic, porównywał je co do kształtu, stosunków, ruchu i spoczynku, baczył na postawę naszą, na chód, gęsta, mowę, głos, nawet z pisma swe wnioski wyprowadzać usiłował. Takiemu fizyognomicznemu badaniu każdy człowiek przedstawia się dwojako, albo w umysłowym spoczynku, albo w działalności, gdy jakowe uczucie lub żądza nami owładnęła. W odróżnianie ostatniego stanu jesteśmy wprawniéjsi i łatwo odgadujemy gniew, smutek lub radość na twarzach otaczających nas osób, lecz fizyognomia spoczynku daleko trudniejszą jest do poznania. Umieć zerwać maskę obłudy, umieć ocenić prawdziwą wartość człowieka tak