Strona:Mieczysław Skrudlik - Bezbożnictwo w Polsce.djvu/33

Rozdział VI.

ORGANIZACJE

WOLNOMYŚLICIELSKIE W EUROPIE

 Do roku 1933 działało w Europie, poza Sowietami, pięć wielkich organizacyj wolnomyślicielskich: międzynarodówka brukselska (Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń Wolnomyślicielskich), wiedeńska międzynarodówka proletarjacka (Internationale proletarischer Freidenker), niemiecki związek wolnomyślicieli (Freidenker-Verband), Związek monistów (Monistenbund) i międzynarodówka komunistyczna.
 Do początków 1930 roku wszystkie proletarjackie organizacje wolnomyślicielskie, bez względu na swe przekonania komunistyczne i socjalistyczne, połączone były w jedną wpólną organizację „Międzynarodówkę proletarjackich wolnomyślicieli“ (Internationale proletarischer Freidenker) z siedzibą w Wiedniu (biuro w Pradze Czeskiej).
 Organizacja ta powstała w r. 1925 na zjeździe w Teplitz-Schönau i obejmowała z początkiem 1930 roku szesnaście związków, reprezentujących 10 państw. Polskę reprezentował w tej międzynarodówce — Związek wolnomyślicieli polskich.
 Już na drugim kongresie międzynarodówki, który odbył się w Lipsku w roku 1925, powstały tarcia pomiędzy grupą socjalistyczną a komunistyczną. Pierwsza z nich pragnęła nawiązać stosunki z burżuazyjną, tak zwaną brukselską międzynarodówką wolnomyślicieli, druga natomiast wszelką