Strona:Mieczysław Skrudlik - Bezbożnictwo w Polsce.djvu/7

Ta strona została skorygowana.
WSTĘP

Ruchy wolnomyślicielskie są spadkiem po wielkim przewrocie umysłowym XVIII wieku, dziedzictwem, podjętem przez masonerję.[1]
Wiek miniony sprzyjał w szczególny sposób rozwojowi wolnomyślicielstwa, jednakże charakter tych ruchów w epoce poprzedzającej wojnę światową — w niczem nie przypominał bezbożnictwa współczesnego. Ta całkowita przemiana dokonała się naprzód na gruncie Rosji sowieckiej.
Związki wolnomyślicielskie grupują w swych szeregach bezwyznaniowców i przeciwwyznaniowców.
Pierwsi nie są ateistami i stoją na stanowisku religji bezdogmatycznej, drudzy reprezentują kierunek zdecydowanie ateistyczny.
Kierunek pierwszy wyłonił się w Polsce już w latach przedwojennych, drugi powstał w ostatniem piętnastoleciu pod wpływem prądów, płynących z Rosji sowieckiej.

Obok bezbożnictwa zorganizowanego, świadomego swych celów i założeń, działa bezbożnictwo niezorganizowane, zro-

  1. Jeden z czołowych przedstawicieli ruchu wolnomyślicielskiego — Moncury Conway — w ten sposób ujął kwestię pojęcia „myśli wolnej“:
    „Pojęcie wolnej myśli oznacza sposób myślenia, odrzucający dogmaty tradycyjnej religji. Zło wyrządzone przez religje możemy głównie przypisać temu, że uniemożliwiły one istnienie wolnej myśli w szerszem znaczeniu tego słowa.“
    („Szkice sceptyczne“, Londyn, 1929 r.)