Strona:Mieczysław Sterling - Fra Angelico i jego epoka.djvu/22

 Odrzucając chwiejne dokumenty, należy zbliżyć się do samych ksiąg. Dwa antyfonarze, o których przy końcu biografji Angelica wspomina Vasari, a które dziś znajdują się we florenckiej bibljotece Laurenziana, były minjowane, jak tego dowiódł Milanesi, w roku 1463 dla kościoła Sta Maria del Fiore przez ucznia Angelica, Zanobi’ego Strozzi i przez Francesca d’Antonio de Cherico. Minjatury te, nacechowane niezaradnym epigonizmem, różnią się od obrazów Angelica przewagą twardej plastyki rysunkowej nad barwnością. Odczuć w nich można pokrewieństwo tych wpływów, jakim ulegał i inny uczeń Angelica, Benozzo Gozzoli.
 W tejże bibljotece znajduje się jednak psałterz, pochodzący ze S. Domenico we Fiesole, w minjaturach przedziwnie blizki wczesnym obrazom Angelica, a tak pokrewny trzem księgom, przewiezionym ze S. Domenico do zacisznej i pięknej bibljoteki klasztoru S. Marco, iż jednego autora dłoń każe przypuszczać. Tu — w klasztornych zbiorach, z pośród wielu psałterzy i graduałów wyglądają minjatury będące jakgdyby kopjami obrazów Angelica przez swoje barwy łagodne, ornamenty delikatne, zwarte i wraz z kompozycją obrazka podporządkowane kształtom litery. Odróżniają się te iluminacje od ciężkich i twardych inicjałów Don Lorenza Monaco i całej szkoły klasztoru Degli Angeli, gdzie ornament rozpiera i deformuje literę, a obraz często zaciera jej zarysy. Trzy z pośród ksiąg klasztornych oznaczone numerami 16, 17 i 19, blizkie owemu mszałowi z Laurenziany, były często przypisywane Angelicowi. Istotnie — tu i owdzie świta w nich jakiś kolor czy wyraz mistrza, niby jawny, niby szczery, a jednak nieuchwytny, przesłonięty brakiem tego fluidu Angelica, który, choć w słowa ująć się nie da, jest dla dzieł jego absolutny. Pozornie i barwy i postacie inicjałów są blizkie postaciom z młodych obrazów — ze „Śmierci Marji“ czy „Zaślubin“ z San Marco. W bogato minjowanym, naprzykład, psałterzu 17-tym — w literę B (w początku księgi) wkomponowani są w górną i dolną część inicjału, Chrystus i Dawid. Jak to bywa w obrazach Angelica żywość oczu za-