Ta strona została uwierzytelniona.
Obywatelska władza państwa.
Przystępuję do tego wypadku, kiedy krajowiec krwi książęcej ani zbrodnią ani innemi nieznośnemi gwałty, lecz przez życzliwość współobywateli osiągnie koronę w swej ojczyznie, czyli tak zwaną władzę obywatelską. Władza ta albo zupełnej cnoty, albo niezwykłego szczęścia, a najbardziej skutecznej wymaga przebiegłości, i można ją dostąpić z łaski ludu, lub z łaski panów. W każdém bowiem państwie są dwa przeciwne prądy, które ztąd pochodzą, że lud nie chce być przez panów rządzonym i gnębionym, a panowie pragną ludem rządzić i tenże uciskać. Z tych dwóch przeciwnych skłonności wylęga się w państwie księstwo, wolność lub swawola. Lud albo panowie wznoszą księstwo sto-
