Strona:Mikolaja Machiawella Traktat o Ksieciu.djvu/096

bym rzecz głębiej zbadać, aby przez okazanie początku i rozkrzewienia złego, tem snadniej mu zaradzić. W miarę jak cesarska władza w Italii upadała, podnosiła się świecka władza papieża i to było powodem, że Włochy na różne państwa podzielono. Wiele znakomitych miast podniosło oręż przeciw swym władcom, którym cesarz w uciemiężeniu dopomagał, ludy zaś wspierało papiestwo dla zjednania sobie poważania świeckiego. W innych miastach obywatele zostali książętami. Tym sposobem rozdzielono Włochy między stolicę apostolską i kilka republik, a cudzoziemców zaczęto w żołd brać, bo ani ksiądz ani obywatel nie umiał władać orężem. Pierwszym w rozsławieniu tego wojska był Alberigo da Como Romaniolio. Szkoła jego wydała między innemi Bracię i Sforcę, którzy w swoim czasie Włochami rządzili. Po nich nastąpili ci wszyscy, którzy aż do teraz armiom włoskim hetmanili; owoce ich waleczności w tém się zawarły, że Karol Włochy napadł, Ludwik zrabował,