Strona:Mikolaja Machiawella Traktat o Ksieciu.djvu/101

gotowy, bo są zjednoczone i komu innemu podwładne. Zaś wojsko najemne potrzebuje więcej czasu ku twemu prześladowaniu i więcej sposobności, ponieważ nie stanowi jednolite ciało i od ciebie pozbierane i płatne jest, a jego naczelnik, któregoś sam mianował, nie może w krótkim czasie do tego znaczenia przyjść, aby cię skrzywdził. Krótko mówiąc, największem niebezpieczeństwem przy najętych wojskach jest gnusność, przy pomocniczych waleczność. Przeto każdy trochę mądry książe unikał tego gatunku wojska a używał swoich ludzi i przegraną z nimi przenosił nad wygraną z obcymi, będąc tego przekonania, że wygrana z cudzą pomocą nie jest żadną wygraną. Nie waham się bynajmniej przytoczyć tu Cezara Borgię i jego czyny. Na czele francuskich wojsk pomocniczych wtargnął do Romanii i zajął Imolę i Furlę, a nie znajdując w tém wojsku dość pewności, sądził że najemniki będą bezpieczniejsi; wziął przeto na żołd Orsinów i Witelliów. Lecz skoro ci w na-