Strona:Mikolaja Machiawella Traktat o Ksieciu.djvu/106

Ta strona została uwierzytelniona.



ROZDZIAŁ 14.

Przepisy dla księcia co do wojskowości.


Cel, myśli i całą jaźń swoją powinien każdy książe poświęcać wojnie, jej prawidłom i karności, bo ta umiejętność jedynie temu przystoi, kto do władzy powołany, i nietylko dawne dynastye utrzymuje, ale często prywatne osoby na tron wynosi. Przeciwnie ci książeta, którzy więcej folgowali zniewieściałości, niż pilnowali wojnę, postradali swe państwa, w czém najwalniejsza przyczyna była wzgarda sztuki wojennej, tak samo jak jej pielęgnowanie pomaga do władzy na państwo. Gotowość do wojny wyniosła Franciszka Sforcę ze stanu prywatnego na księcia Medyolanu, zaś jego synowie, ponieważ unikali niewczasów i trudów wojennych, z książąt zeszli do rzędu zwykłych obywateli.