Strona:Mikolaja Machiawella Traktat o Ksieciu.djvu/111

Ta strona została uwierzytelniona.



ROZDZIAŁ 15.

Przyczyny, dla których ludzi, mianowicie książąt, chwalimy lub ganimy.


Mamy jeszcze roztrząsać metodę obcowania i rządu księcia, tak z poddanymi, jakoteż z przyjacioły, a ponieważ mi wiadomo, że wielu innych o tej samej materyi pisali, obawiam się, bym nie był do zarozumiałych policzony, skoro się odważam także o niej i to w odmienny sposób traktować. Lecz postanowiwszy pisać potrzebne rzeczy dla ludzi myślących, sądzę, że jest lepiej rzeczywistą niżeli mniemaną przedstawić prawdę. Wymarzono sobie wiele republik i monarchij, jakich w całym świecie nie masz i nie widać, a różnica między tém jak rzeczywiście żyjemy a jak żyć jesteśmy obowiązani tak jest wielka, że kto pierwsze zaniedbuje,