Strona:Mikolaja Machiawella Traktat o Ksieciu.djvu/132

Ta strona została uwierzytelniona.

się staje kto uchodzi za zmiennego, za lekkomyślnego; jak okręt skały tak książe tych zdrożności powinien unikać i dołożyć starania, by ujrzano w jego czynach wielkość, odwagę, powagę i siłę; powinien nadto w stosunkach z poddanymi opinią sobie ustalić taką, że wyrok jego jest nieodwołany, aby się więc nikt nie spodziewał podejść go lub oszukać. Tym postępując trybem książe będzie znakomity i przeciw niemu nie łatwo podnieść rewolucyą lub z wojskiem go napaść, ponieważ rozumią o nim, że posiada wyborne zdolności i poważanie w narodzie. Dwojaki rodzaj obawy może księcia dotknąć: wewnętrzna przed własnymi poddanymi, zewnętrzna od obcej potencyi. Dobrém wojskiem a prawdziwemi przyjacioły obroni się przeciw inwazyi; jak długo trwa spokój zewnętrzny, spokojnie także wewnątrz, wyjąwszy gdy rewolucya wybuchnie; zaczepi go kto z zagranicy, to wytrzyma każdy atak, jeśli żyje i działa według moich przepisów i ręce nie opuści,