Strona:Mikolaja Machiawella Traktat o Ksieciu.djvu/172

Ta strona została uwierzytelniona.



ROZDZIAŁ 24.

Z jakich przyczyn potracili włoscy książęta swoje państwa.


Wyłożyłem system polityki i jestem przekonany, że rozważne jego zastósowanie nietylko nowego księcia z monarchą dziedzicznym zrówna, ale co więcej, zrobi go w krótkim czasie bezpieczniejszym i trwalszym, aniżeliby zasiadł na dziedzicznym tronie. Baczniej bowiem śledzimy czyny nowego niż dziedzicznego księcia, a czyny te, jeśli są waleczne, pozyskują więcej przyjaciół i zwolenników, niżeli równe czyny dziedzicznego monarchy; bo ludzi więcej zajmuje teraźniejszość niż przeszłość, którzy, gdy pierwsza im dogadza, są zadowoleni i nie szukają czego innego, owszem stają w obronie nowego księcia, zwłaszcza gdy i w innej mierze