Strona:Molier-Dzieła (tłum. Boy) tom II.djvu/123

WSTĘP.

 Molier nie był człowiekiem, któryby się łatwo poddawał zniechęceniu; jako dyrektor teatru zresztą, nie mógł sobie pozwolić na ten zbytek. Don Garcja zeszedł ze sceny 17 lutego 1661; w cztery miesiące potem Molier daje Szkołę mężów, a w sześć tygodni po niej, Natrętów: dwie trzyaktowe sztuki, obie wierszem!
 Przystępując do omawiania tej komedji Moliera, natykamy się na fakt równie doniosły w jego życiu jak twórczości. Mam na myśli małżeństwo Moliera. Ale, zarazem, jest to sprawa ciemna i drażliwa. Stan dusz, pobudki, fakta nawet, świadectwa współczesnych, to las niepewności, sprzeczności, hipotez psychologicznych, zawsze bardzo ślizkich, cóż dopiero na tę odległość, w zupełnie innej epoce, środowisku. Będę zatem rozmyślnie suchy w streszczeniu tych rzeczy, nie chcąc popaść w fantazjowanie quasi-psychologiczne.
 W lutym r. 1622 (zatem w ośm miesięcy po Szkole mężów, Molier, mając lat 40, żeni się z 19-letnią Armandą Béjart. Kto była Armanda Béjart? Kwestja zdaje się prosta, a jednak jest zawiła, i spowodowała wylew całego,„morza atramentu“, jak mówi jeden z biografów Moliera. Urzędownie i wedle aktu prawnego, była żoną małżonków Béjart, a tem samem młodszą — znacznie młodszą – siostrą owej Magdaleny, dla której Molier porzucił dom rodzinny, i z którą wspólnie