Strona:Moralność naukowa 032.jpg

prawdach wiedzy nowoczesnej nie mówi nawet wielki mędrzec Albionu.
 I człowiek jest tylko owocem tego procesu mechanicznego z całym aparatem swych: czynności, potrzeb, zachcianek i wierzeń. Postępowanie jego, bez względu na jakość, podlega prawom tego procesu, i dlatego powinna także etyka oprzeć się na ewolucyi, aby za jej pomocą wyjaśnić wszelkie zjawiska moralne. Jej pomocnicami są: fizyka, biologia, psychologia i socyologia, gdyż one to zamykają w sobie zasadniczne wytyczne ewolucyi.
 Fizyka, zastanawiająca się nad kombinacyą materyi i ruchu, twierdzi ostatecznie, że niema człowieka moralnego bez względnie doskonałej t. zw. równowagi ruchomej.
 Według biologii jest moralnym taki osobnik, którego funkcye przystosowują się należycie do warunków istnienia.
 Psychologia zaś wyświetla powstawanie i systematyczny rozwój t. zw. samodozoru i świadomości obowiązku.
 Socyologia w końcu wykazuje, w jaki sposób wytwarzały się konieczne ograniczenia postępowania samolubnego na korzyść innych. Jest ona rzecznikiem altruizmu praktycznego.
 Cóż jest, według Spencera, dobrem, a co złem? Moralnie dobrem nazywa się takie postępowanie, które pomnaża wszechstronnie życie jednostki i jej bliźnich. Ponieważ zaś popieranie życia rodzi większą sumę przyjemności, przeto dobrem wogóle jest takie postępowanie, które sprawia przyjemność.
 A cóż pobudza człowieka do wszelkiej działalności? Oczywiście, że w pierwszym rzędzie egoizm, któryby zupełnie wystarczył, gdyby je-