Strona:Nazwy ulic w Poznaniu.djvu/014

taka. Na Wildzie jest ul. Garczyńskich, pl. Bergera, pl. prez. Drwęskiego i ul. Żupańskiego, na św. Łazarzu park Wilsona. O nazwach tych decydowały szczególne okoliczności (Bazar przy al. Marcinkowskiego, dawna fabryka Cegielskiego itp.)
 Ulic nazwanych według poetów należy szukać na zachód od linji ul. Jasna — Głogowska, i to od ulicy Jeżyckiej poczynając a kończąc na ul. Spokojnej, przyczem poetów naczelnych znajdzie się na Jeżycach. W pasie tym leżą ulice: Asnyka, Berwińskiego, Drużbackiej, Klonowicza, Kochanowskiego, Reya, Konopnickiej, Krasińskiego, Mickiewicza, Słowackiego, Wyspiańskiego i Lenaua. Z ulicami temi łączą się ulice powieściopisarskie, wysunięte dalej na zachód, a mianowicie: ul. Kraszewskiego, Prusa, Sienkiewicza i Orzeszkowej. Komedjopisarz Fredro otrzymał ulicę w Nowem Mieście, pisarz religijny Wujek — na Wildzie.
 Ulice nazwane według uczonych, nie wymienione wyżej, leżą niekiedy oddzielnie: ul. Kopernika (stara nazwa), ul. Lubrańskiego (akademja), ul. Poplińskich.
 Ulice generalskie tudzież ulice nazwane według osobistości zasłużonych w wojnach i powstaniach znajdują się na południe od rynku Wildeckiego: ul. gen. Chłapowskiego, ul. gen. Kosińskiego, ul. gen. Prądzyńskiego, ul. gen. Umińskiego, ul. Kilińskiego, ul. Langiewicza, ul. Traugutta, ul. Wybickiego. Z szczególnych przyczyn znajdują się nazwy: ul. Babińskiego, ul. Ratajczaka i ul. Dąbrowskiego w innych dzielnicach, a nazwiska Kościuszki i księcia Józefa włączono do systemu nazw wałów.
 Nazwiska królewskie zdobią odcinki wałów (Batorego, Jagiellończyka, Jagiełły, Jana III, Kazimierza Wielkiego, Królowej Jadwigi, Leszczyńskiego, Warneńczyka, Wazów, Zygmunta Augusta, Zygmunta Starego). Ulica Dąbrówki znajduje się przy kościele pamiątkowym na Wildzie, Góra Przemysława i ul. Ludgardy przy ich zamku, a most Bolesława Chrobrego przy ostrowie tumskim, na którym spoczywa wielki król.
 Pozostała nazwa osobowa „pl. Sapieżyński“ nie jest nadana na cześć Sapiehów.
 Tyle o nazwach osobowych. Pozostałe jednostki topograficzne noszą nazwy rzeczowe. Najbliżej osobowych stoją nazwy imienne według świętych (10). Z tych wszakże tylko czterech nazw nie spowodowały przyległe budowle (ul. św. Barbary, św. Czesława, św. Jacka, św. Jerzego), resztę (ul. św. Józefa, św. Marji Magdaleny, św. Wawrzyńca, Wszystkich Świętych, Św. Roch i most św. Rocha) należy uważać na nazwy pochodzące od ważnych budowli przyległych.
 Ważnym faktom historycznym zawdzięcza nazwę 9 ulic, i to głównie w Nowem Mieście (ul. 27. Grudnia, pl. Wolności, ul. 3. Maja, pl. Zjednoczenia, pl. Niepodległości; na św. Łazarzu ul. Grunwaldzka i — nieoficjalnie — błonia Grunwaldzkie, na Górczynie Kosynierska, na Wildzie Powstańcza).
 Podaliśmy już wyżej nazwy zachowujące dawne punkty topograficzne. Nazwy tego rodzaju są oczywiście najbardziej rozrzucone,