Strona:Nazwy ulic w Poznaniu.djvu/057

 Plac Działowy jako plac nie jest uregulowany, a raczej zajęty ponownie pod ogród i małe boisko wojskowe. Do użytku publicznego pozostaje tylko ulica stanowiąca wschodnią część placu (założona w r. 1844) i ta ulica nosi nazwę „pl. Działowy”. W brzmieniu polskiem ustalono urzędowo nazwę 29. 8. 1919.
 184. Plac Karmelicki. (Pas poforteczny na południu Śródmieścia. Między Wałami Jagiełły i Wałami Królowej Jadwigi). Powstał na terenie pofortecznym i otrzymał w r. 1908 nazwę „pl. Karmelicki” (Karmeliterplatz). Nazwa wzięta jest od pobliskiego kościoła pokarmelickiego — Bożego Ciała. Nazwę polską ustalono urzędowo 16. 6. 1919.
 185. Plac Św. Krzyski. (Śródmieście, centrum. Łączy ulice Szkolną, Wrocławską, Strzelecką, Półwiejską, św. Józefa, Romana Szymańskiego, Św. Marcin i Podgórną). Na bramie wrocławskiej stał w średniowieczu krzyż cudowny, który wedle legendy w r. 1522 wybawił niewinnie skazanego tuż przed egzekucją od śmierci. Krzyż ten w r. 1652 przeniesiono do Katedry. Przed starą bramą wrocławską stał szpital dla trędowatych z kaplicą św. Krzyża i w pobliżu kilka domów. Teren ten określano ogólnie „przed bramą Wrocławską”. W wieku XIX. wybudowano kościół kalwiński św. Piotra (1838) i plac powstały otrzymał nazwę niemiecką pierwotnie „Petrikirchplatz”, później „Petriplatz” — plac Piotra. W czasach polskich sięgnięto do starej tradycji. Od 29. 8. 1919 zwie się „pl. św. Krzyskim”.
 186. Plac Niepodległości. (Nowe Miasto, pas poforteczny, północ. Łączy Wały Leszczyńskiego, Wały Kościuszki, Wały Ks. Józefa i ul. Północną). Powstał na terenie pofortecznym i otrzymał w r. 1912 nazwę „pl. Północny” (Nordplatz). Od 5. 1. 1920 zwie się „pl. Niepodległości”. Trzy nazwy placów przypominają wolność i całość państwa polskiego: w centrum plac Wolności, na północy plac Niepodległości, na południu plac Zjednoczenia. Równocześnie wyobrażają w pasie fortecznym plac Zjednoczenia fakt historyczny zjednoczenia dzielnic polskich w końcu wieku XIII. wzgl. w wieku XIV., a plac Niepodległości w pobliżu Wałów Kościuszki i Wałów Ks. Józefa fakty historyczne utraty niepodległości po powstaniu Kościuszkowskiem i chwilowego odzyskania niepodległości za czasów Księstwa Warszawskiego, i w tem ostatniem zrozumieniu plac ten należy do systemu nazw na terenie wałowym, pofortecznym.
 187. Plac Nowomiejski. (Nowe Miasto, centrum. Łączy ulice 3. Maja, Pocztową, Młyńską, Cieszkowskiego i Sew. Mielżyńskiego). Powstał w pierwszej połowie wieku XIX. jako plac centralny nowego miasta, to znaczy miasta stworzonego poza średniowiecznemi murami „starego miasta”, w myśl planu rozbudowy, opracowanego po wielkiem zniszczeniu miasta przez pożar w r. 1803. Nosił pierwotnie nazwę „Rynku Nowomiejskiego” (Neustädtischer Markt). Wcześnie, bo już w roku 1866 żądało prezydjum policji zmiany nazwy na „plac Królewski” (ul. Cieszkowskiego zwała się już Króle-