Cóż to za obóz pod samą Warszawą? Jak okiem sięgnąć, na równinach Woli namioty, wozy, konie, tłumy ludzi, gwar głosów, rżenie, okrzyki, szczęk broni — co znaczą te tysiące pod stolicą?
To elekcja: obiór króla. Pierwsza elekcja w Polsce.
Kiedy wygasł ród Piastów, Kazimierz Wielki wyznaczył po sobie następcę, gdyż miał do tego prawo: był dziedzicznym panem ziem polskich. Jagiellonowie prawa tego już nie mieli: sami byli tu przybyszami. Co innego na Litwie, która była ich własnością, tej mógł Zygmunt August dać pana po sobie. Pragnąc jednakże, by oba narody miały pod każdym względem jednakowe prawa, zrzekł się dobrowolnie tego przywileju, pod warunkiem, że Litwa z Polską wspólnie króla obierać będą.
I nic więcej: nie obmyślono nikogo, nie obmyślono nawet, w jaki sposób obiór ma się odbywać.
To też po śmierci króla duchowieństwo, możni panowie i szlachta zjechali się, by wspólnie to wszystko uradzić i plan jakiś ułożyć raz na zawsze.
