Strona:Nikołaj Gogol - Obrazki z życia.djvu/112

Ta strona została uwierzytelniona.

w. 11. „kapitan-sprawnik“ (kapitan-isprawnik) naczelnik policyi pewnego okręgu.
w. 22. „ranga“ — czin, o którym Mickiewicz piękny wiersz napisał.
w. 27. „Baszmaczkin“ — od baszmak = trzewik.
w. 77. „naczelnik stołu“ (stołonaczalnik) jest urzędnikiem, którego nie można nazwać wprost naczelnikiem, szefem biura, bo w tem samem biurze może być parę „stołów“ t. j. oddziałów (sekcyj) tego biura, a każdy „stół“ ma swego naczelnika z pomocnikiem i pisarzem (lub paru pisarzami). „Naczelnik stołu“ nie jest zatem jakąś znaczną „figurą“.
w. 127. „guzik do dziurki“ — w oryginale wyrażenie to jest rymowane: „wysłużił on prjażku w pietlicu, da nażił gemorroj w pojasnicu“.
w. 146. „rosyjscy cudzoziemcy“ tj. cudzoziemcy, zamieszkali w Rosyi; tu, zdaje się, Niemcy.
w. 167. kapuśniak — właściwie: szczi, narodowa zupa u Rosyan.
w. 203. „przy pomniku zrobionym przez Falkoneta“ tj. przy pomniku cesarza Piotra Wielkiego w Petersburgu, o którym tak cudny poemacik utworzył Mickiewicz.
w. 240. „sierpanką“ tj. tkanką podobną do siatki na muchy.
w. 466. „pod aplike“ (= appliqué) = pod szyję; szczelnie przystający.
w. 512. „chałat“ — rodzaj szlafroka.
w. 559. „kołenkor“ = ałpaga, materyał wełniany.
w. 601. „Newski Prospekt“ zob. objaśnienie do 283 w. „Dziennika Szalonego“.
w. 659. „jak sybaryta“. Mieszkańcy osady greckiej Sybaris we Włoszech południowych głośni byli w starożytności z ubiegania się za wszelkiemi rozkoszami życia.
w. 767. „niewiele było w nich (latarniach) oleju“. Pamiętać trzeba, że mowa tu o Petersburgu, jakim się przedstawiał między r. 1830 a 1840; o latarniach gazowych wtedy jeszcze nie słyszano.
w. 788. „policya!“ — w oryginale: karauł = straż, warta.
w. 799. „strażnik“ — „budocznik“, stójkowy, tak nazywany od budki, w której się chronił w czasie niepogody lub wielkiego mrozu.
w. 808. „dozorca“ — nadziratiel, oczywiście dozorca policyjny.
w. 821. „komisarz policyi“ — czastnyj pristaw, pod jego władzą zostają rewirowi = kwartalnyje, rozporządzający stójkowymi = budoczniki.