Strona:Norbert Bonczyk - Góra Chełmska.pdf/198

Ta strona została przepisana.

W klasztorze: Gierich[1], Krysztof[2], Lukaszczyk[3], a wreszcie
Siwy młodzian Materny[4], ów w Bytomiu mieście,
Zaś u Anioła Stróża: Świder[5], Klein, Lubecki

445 
Proboszcz, niegdyś wikary miejski katowiecki[6];

U Trzeciego Upadku: ksiądz dziekan Filipin[7],
Potem janiołek Szpendlik[8], wikaryjusz z Lipin,
I księża Reformaci z świętego Krakowa,
Ksiądz Floryjan, Tiburcy[9], cnych Paulinów głowa.

450 
Ksiądz Rother[10], Katolicki Kempa i Słaniowski[11],

Rostek[12], Sklarzyk[13], Ohl[14], Wańdzioch[15] i Sobel Miechowski[16],
Ksiądz Morawiec[17] z Olesna, wikary Zwierzyna[18]
Będą mieli Msze ciche, a tego przyczyna,
Żeby szczędzić sił, czasu, dla mnogich spowiedzi;

455 
Kto stoi na ambonie, kto słucha spowiedzi,

W jednym jarzmie pracują — tam i tu pierś zdrowa,
Niechaj Bóś ją wspomaga! Księża, rzecz nie nowa,
Że u Krzyża świętego trzy ołtarze! Z rana
O piątej będzie pierwsza Msza święta śpiewana

460 
Przez księdza Stehra[19], po nim nastąpi wikary

Gańczarski[20], Hertel[21], Korus[22], nareszcie nasz stary
Dobrodziej ksiądz Hofrichter[23] i ksiądz dziekan Hruby[24],
Obyśmy mieli wszyscy stąd powód do chluby,
Że był wszędzie porządek. Proszę uniżenie

465 
Dla brata Aleksego mieć to uwzględnienie:

Po pierwszej sumie jemu z Upadku Trzeciego[25]
Dać świętą Komuniję, krótkie życie jego!“

„Co! Aleksy choruje?“ Wszczęły się pytania,
Bo któż nie znał staruszka! Byli tego zdania,

470 
Że on wszystkich przeżyje. — Świeca dogorywa,

On się zejścia rychłego ze świata spodziewa.

  1. w. 442. Gierich Paweł — ur. 1843 w Rybniku, odbył studia gimnazjalne w Nysie, teologiczne we Wrocławiu i Rzymie (Germanicum), gdzie uzyskał doktorat filozofii i teologii, 1869 także święcenia kapłańskie. Na Soborze Watykańskim fungował jako stenograf. Wróciwszy potem 1871 do diecezji był wikarym w Strzelcach, trzymał się tam podczas walki kulturnej bohatersko i wstąpił do franciszkanów 1891. Jako o. Roch, pracował dużo między uchodźcami polskimi w Saksonii i w Westfalii. Um. 1907 w Karłowicach pod Wrocławiem.
  2. w. 442. Christof Teodor — ur. 1839 w zniemczonej wsi Zottwitz pod Brzegiem, wyśw. 1867, nauczył się poprawnie mówić po polsku i był od 1871 lokalistą w Miasteczku pod Tarn. Górami, gdzie pracował wzorowo aż do świątobliwej śmierci 1893. Na wdzięczność całego ludu śląskiego zasłużył sobie bezinteresownym przysposabianiem mnóstwa biednych, lecz zdolnych chłopców do wyższych klas gimnazjalnych.
  3. w. 442. Łukaszczyk Paweł — ur. 1842 w Wachowie, pow. oleski, wyśw. 1867, był długo wikarym, potem (1883) administratorem, a od 1896 proboszczem u św. Barbary w Król. Hucie. Będąc od 1896 radcą duchownym, umarł 1905.
  4. w. 443. Materny — Mattern Robert, ur. 1841 w Oleśnie, wyśw. 1867, był kapelanem w Rybniku i Bytomiu, a od 1886 proboszczem w Szobiszowicach pod Gliwicami. Umarł 1895.
  5. w. 444. Świder Andrzej — ur. 1844 w Piekarach, wyśw. 1873, był kapelanem, a od 1886 proboszczem w Siemianowicach, gdzie umarł 1895.
  6. w. 445. katowiecki — forma użyta dla rymu z: Lubecki zamiast zwykłej narzeczowej: katowski wzgl. czysto literackiej: katowicki.
  7. w. 446. ksiądz dziekan Filipin — Philippi Antoni, ur. 1827 w Zabrzu, wyśw. 1852, był wikarym w Rudach, od 1858 proboszczem w Łące pod Pszczyną, od 1882 dziekanem dekanatu, a od 1904 biskupim komisarzem komisariatu pszczyńskiego. Umarł w Łące 1910, jako radca duchowny i prałat domowy J. Św.
  8. w 447. Szpendlik — Spendel Ignacy, ur. 1842 w Stanowicach, wyśw. 1869, był kapelanem w Król. Hucie, następnie w Lipinach, a od 1886 proboszczem w Biskupicach, gdzie umarł 1897.
  9. w. 449. Tiburcy — o. Tiburcy Kneza, Słowak z pochodzenia, przeor paulinów krakowskich, autor książeczki o ks. Blaszyńskim.
  10. w. 450. Rother Juliusz — ur. 1848 w Krapkowicach, wyśw. 1872, był kapelanem w Rudzie, a potem w Michałkowicach, gdzie po śmierci ks. Stabika (1887) został proboszczem i umarł 1898.
  11. w. 450. Katolicki Kempa — Kempa Antoni, ur. 1837 w Izbicku, wyśw. 1866, miał dla szczególnej pobożności już od studenckich czasów przydomek „katolicki“. Był wikarym w Pruszkowie, od 1876 fundatystą w Wielkim Kamieniu, 1884—86 administratorem w Lasowicach, potem proboszczem w Miasteczku pod Gliwicami, a od 1906 dziekanem gliwickim. Um. 1907. Równocześnie z Kempą „katolickim“ otrzymał 1866 święcenia kapłańskie pochodzący z Roźmierki Kempa Emanuel, który jako kapelan raciborski pomagał 1874—78 w redakcji centrowej „Ratibor-Leobschützer Zeitung“, a od 1886 był proboszczem w Wojnowicach.
  12. w. 451. Rostek Józef — ur. 1829 w Sudole, wyśw. 1860, był kapelanem w Sławikowie, od 1868 proboszczem najpierw w Rogowach, od 1872 w Zakrzowie, a od 1887 w Zawadzie Raciborskiej, gdzie umarł 1894.
  13. w. 451. Sklarzyk Jan — ur. 1832 w Oleśnie, wyśw. 1855, był kapelanem w Jesionie, Biskupicach i Piekarach, od 1873 proboszczem naprzód w Gorzycach, a od 1888 w Lubomi, gdzie umarł 1892.
  14. w. 451. Ohl Hugon — ur. 1846 w Boronowie, wyśw. 1871, wikary, a od 1886 proboszcz w Pszczynie, słynął z erudycji, wymowy i dowcipu. Umarł 1905, jako radca duchowny.
  15. w. 451. Wańdzioch Ludwik — ur. 1838 w Karlsgrund, wyśw. 1865, był kapelanem w Szczedrzyku, a od 1869 w Michałkowicach, administrował od 1880 Brzeźce pod Pszczyną, gdzie został 1886 proboszczem, lecz niebawem poszedł do Starych Tarnowic. Ale i tam nie został, gdyż w r. 1895 objął probostwo w Mikulczycach. Przy tym stawiano mu czynny opór na tle przesadnego przywiązania do dotychczasowego proboszcza ks. Burka. Doszło nawet do krwawych zajść, które skończyły się sensacyjnym procesem i dotkliwymi karami. W r. 1903 opuścił Wańdzioch Mikulczyce i osiadł jako komorant w Lasach (Hüttendorf) w parafii Krasiejów (pow. opolski), gdzie umarł 1905.
  16. w. 451. Sobel Józef — ur. 1836 w Gliwicach, wyśw. 1861, był kapelanem w Rozmierzu, Falkowicach (1869), Ruptawie (1871), a potem do 1886 w Miechowicach, skąd poszedł na probostwo do Paczyny. Zrezygnowawszy z probostwa 1909 osiadł w Rybniku, gdzie umarł 1913, mając tytuł dziekana honorowego. Wspomina o nim Bonczyk jeszcze V 400.
  17. w. 452. Morawiec Walenty — ur. 1835 w Strzelcach, wyśw. 1861, był kapelanem w Michałkowicach. Wziąwszy udział w wojnie 1866, stał się proboszczem cywilnym i wojskowym w Kołobrzegu, a wziąwszy udział także w wojnie 1870—71, poszedł na probostwo do Olesna, gdzie umarł 1890.
  18. w. 452. Zwierzyna Antoni — ur. 1845 w Raciborzu, wyśw. 1869, był kapelanem w Ostrogu i Rybniku, od 1886 proboszczem najpierw w Pyskowicach, od 1890 w Łonach; od 1906 był dziekanem dekanatu łońskiego, od 1910 biskupim komisarzem komisariatu raciborskiego. Umarł 1915.
  19. w. 460. Stehr Ryszard — ur. 1840 w Głogówku, brał udział w wojnie 1866, wyśw. 1868, był kapelanem w Chorzowie, od 1886 proboszczem w Mokrem, a od 1904 dziekanem dekanatu mikołowskiego. Umarł 1912.
  20. w. 461. Ganczarski Wiktor — ur. 1849 w Wodzisławiu, wyśw. 1873, był wikarym w Biskupicach, od 1886 proboszczem w Wysoce (pow. oleski), potem od 1898 w Dobrodzieniu, od 1904 dziekanem dekanatu lublinieckiego. Umarł 1912.
  21. w. 461. Hertel Jan — ur. 1843 w Oraczu pod Toszkiem, wyśw. 1868, był kapelanem w Łączniku, Król. Hucie (1871), Biskupicach (1876) i Rudzie (1984), a potem ojcem duchownym w szpitalu św. Wojciecha w Opolu, gdzie umarł 1908.
  22. w. 461. Korus Emil — ur. 1838 w Nysie, wyśw. 1862, był kapelanem w Król. Hucie, od 1871 kuratusem, a od 1887 pierwszym proboszczem w Zgodzie. Od 1901 był dziekanem dekanatu bytomskiego. Umarł 1910.
  23. w. 462. Hofrichter Fryderyk — ur. 1830 w Wielkich Hoszycach pod Opawą, wyśw. 1856, był kapelanem w Biskupicach, a od 1866 kuratusem z tytułem proboszcza w Goduli. Od 1890 był dziekanem dekanatu bytomskiego. Umarł 1901.
  24. w. 462. Hruby Jan — ur. 1829 w Hulczynie, wyśw. 1853, pracował jako wikary w Rybniku, Mikulczycach i Michałkowicach, był 1858 proboszczem Bielszowic, a od 1871 dziekanem dekanatu bytomskiego. Słynął jako znakomity prawnik. Umarł 1890.
  25. w. 466. z Upadku Trzeciego — z kaplicy Trzeciego Upadku; uwzględnienie to jest zrozumiałe, jeśli przyjmiemy za pierwowzór br. Aleksego pustelnika Biasa, który tak hojnie przyczynił się do zbudowania nowej kaplicy. P. obj. III 180.