Strona:Norbert Bonczyk - Góra Chełmska.pdf/226

Ta strona została przepisana.

Zbladł Gwardyjan, te słysząc obłudnika skargi;

360 
Chce milczeć, gwałtem stula modlące się wargi,

Wreszcie odrzekł z gorzkością[1]: „Jak pogłoska niesie,
Bardzo wiele dziczyzny po sławięckim lesie[2]
Ileż ludek stąd cierpi! Czego wieprz[3] nie zryje
I maciora z swym stadem, to inne bestyje

365 
Zniszczą, statrzą[4] jelenie, to wygryzie sarna,

Spodziewaj się tu chłopie z roli w jesień ziarna!
A biada, gdy strzelając, broniłby ktoś roli:
W długiej pokutowałby więzienia niewoli!“
„O!“ — rzekł wąsal, — „te szkody książę wzdy[5] zapłaci!“

370 
„Potem“, — rzecze Gwardyjan, — „gdy król na szych braci

Woła do rocznych ćwiczeń, toć maniewrujące[6]
Regimenta nie mogą na pola kwitnące
Lub na żniwo uważać, choć król rozkazuje,
By nie niszczyć swawolnie!“ „To się obszacuje[7]“ —

375 
Odrzekł wąsal, — „a szkodę król zapłaci dobrze[8]!“

„Proszę Pana, jeśli król wynagradza szczodrze,
Czy Bóg będzie łakomszym, bogacz nad bogacze?
Nikt tu u świętej Anny na Boga nie płacze,
Lecz na tych panków płaczą, co chciwi kamienia

380 
Porzą[9] łono tej góry aż do spustoszenia!“

Zamilkł wąsal; Gwardyjan pociągnął kaptura
Aż na czoło, żegna się. Procesyi chmura
Doszła już ku małymu przy gradusach zrębie[10];
Tustąd[11] w lewą prowadzi droga ku Porębie.

385 
Tam w piaszczystej nizinie otoczon górami

Kościółek starodawny, strzegący murami
Gróbek[12] Panny Maryi; tam się trumnę wstawi,
Nuż Msza święta ostatnia lud pobłogosławi.
Tu klęka procesyja, siada, odpoczywa,

  1. w. 361. z gorzkością — goryczą; por. obj. V 71.
  2. w. 362. po sławięckim lesie — po zwierzyńcu należącym do majątku Sławięcice, własności książąt Hohenlohe.
  3. w. 363 i 364. wieprz i maciora — dziki.
  4. w. 365. statrzą — zgniotą, zmiotą.
  5. w. 369. książę wzdy — książę (Hohenlohe, p. wyż. obj. V 362) przecież zapłaci. Wzdy użył Bonczyk jeszcze I 246.
  6. w. 371. maniewrujące — odbywające manewry, ćwiczenia polowe. Zmiękczenie -n- w wyrazie: maniewrujące jest narzeczowe.
  7. w. 374. obszacuje — oszacuje, oceni szkodę.
  8. w. 375—376. dobrze — szczodrze — asonans zamiast rymu, zob. obj. II 119—120.
  9. w. 380. porzą — prują, rozdzierają.
  10. w. 383. ku małymu przy gradusach zrębie — ku małemu zrębowi przy świętych schodach. O formie: małymu por. obj. I 199 i St. K. M. I 591, o formie: zrębie por. obj. II 453.
  11. w. 384. tustąd — stąd; tustąd odpowiednik formy tamstąd, pojawia się w G. Ch. jeszcze VI 40, w St. K. M. II 330, 470, V 632.
  12. w. 387. Gróbek — grobek, o przegłosie p. obj. I 44.