Strona:O życiu i dziełach Mikołaja Reja z Nagłowic.djvu/58

on wielki mędrzec (w starożytnej Grecyi) powiedział, iż się sam z sobą rozmówi i sam siebie się poradzi. Aleksander wielki (król macedoński, sławny w starożytności zdobywca) powiadają, iż się nigdy nie układł, aż pierwej miecz pod poduszkę włożył, a z drugiej strony księgi, bo bardzo rad wiele czytał. Filip, ojciec jego, wielki król macedoński, gdy mu przyniesiono nowinę, że mu się był ten syn Aleksander urodził, tedy powiedział: Iżem rad synowi, alem temu radszy, iż Arystoteles (sławny mędrzec grecki w czasach starożytnych) żyw, a iż się za czasów jego syn urodził, bo Arystoteles może mi go takim uczynić naukami swemi, iż pewnie będę miał syna godnego. Tenże to Arystoteles tak w swych rozmowach rozważał, że woli mieć rozum i naukę, niż bogactwo, gdyż bogactwo snadnie opuścić może, a rozum i nauka aż do grobu trwają“.
 Ale, że to Rej zawsze bardziej ceni uczciwość, cnotę, zacność charakteru, niż uczoność, więc też zastanawia się: „Jakichże nauk do wolnego żywota potrzeba?“ i na to pytanie tak odpowiada:
 „Ale ku poczciwemu żywotowi, żadne nie są nauki potrzebniejsze, jedno które są rozumem roztropnym a poważnemi cnotami ozdobione. Jako jest sprawiedliwość, stałość, roztropność, pomierność przytem też miłosierdzie, stateczność, a rozmyśne uważanie w każdej poczciwej sprawie swojej, a iżby się sam w sobie słusznie rozsądzić, a jako ono powiadają, swą się własną piędzią rozmierzyć umiał: tedy takie nauki człowieka każdego wdzięcznego, poczciwego, sławnego i na wszem pięknie postanowionego, światu ukazać będą mogły“.