trzeba pamiętać, może ominąć, a do ulika nie przynosić, ani chować. Gdy kto muzyki słucha, snadnie poznać może strunę, albo piszczałkę, która bączy (ma dźwięk fałszywy). Także też nasłuchawszy się, albo naczedłszy (naczytawszy) onych rozlicznych rzeczy, snadnie rozeznać, co cudnie piska (dźwięczy), a co nikczemnie bączy. A to, co cudniej piska, to sobie i przy pamięci zachować i pilnie uważać; bo się to zawżdy ku wszemu dobremu i ku poczciwej sławie przygodzie (przydać) może“.
Dobrze też dla wykształcenia przejechać się po świecie, ale nie po to, by się przejmować cudzym obyczajem, jeno po to, by zobaczyć, co też u obcych dobrego, coby i dla nas przydatne być mogło.
„Przypatrywać się (u obcych) onym pięknym, poważnym, a statecznym sprawom ludzkim, a czasu przedsię darmo nie tracić, a bawić się naukami potrzebnemi“.
„A potem ku swej poczciwej sławie, a rodzicom i innym powinowatym swym, nadobnie się nauką ozdobiwszy, do domu się wrócić“.
„A staraj się o to, abyś nie z perfumowanemi rękawiczkami, nie ze pstrymi kabatkami (surdut, ubranie męskie) do domu przyjechał, ale abyś upstrzył nadobnie umysł nauką“.
Zaleca też Rej, aby szukać nauczających przykładów w ludziach, ale ostrożnym wielce być trzeba, aby sobie nie wziąć przykładu fałszywego, nie omylić się, nie złudzić pozorami, bo „mało nie jednaki blask od mosiądzu, jako i od złota“.
Ukończywszy nauki, nabrawszy wykształcenia, powinien młody człowiek uczynić wybór stanu. Syn
Strona:O życiu i dziełach Mikołaja Reja z Nagłowic.djvu/63
Ta strona została przepisana.