Strona:O ideale doskonalosci.djvu/056

wiedzą, czego chcą i o których wiedzą inni. Ten jest religijny, tamten jest filozofem, inny zdobywa sobie tytuł filantropa, uczonego, pracownika, artysty, działacza społecznego, sportowca, a choćby tylko człowieka, goniącego za uciechami. Trafiają się też charaktery bardziej złożone, które łatwiej odczuć, aniżeli określić. W każdym jednak razie człowiek, chcący być doskonałym, nie może być ciastem, które kształtuje się pod naciskiem lada okoliczności zewnętrznych.
 Trzeba niestety, przyznać, że z jednej strony tak zwany konwenans, a z drugiej nietolerancja, dążą do zniszczenia charakterów wyraźnych. Ludzie, szczególniej słabsi, tak często muszą kryć się ze swemi sympatjami i przekonaniami, że w końcu tracą wszystkie, wypierają się wszystkiego i psują się.
 Lecz charakter doskonały nie może być jednostronnym, powinien być rozmaitym. Powinien mieć rozwiniętą myśl, uczucie i wolę, powinien umieć nietylko cieszyć się, ale i kochać, nie tylko fantazjować, ale i badać, nietyl-